Het leven van kunstenaar Charlotte Salomon was kort en zat vol tegenslagen. De Franse schrijver David Foenkinos schreef een prachtig boek over Charlotte. In Frankrijk was het boek een grote hit en Nederland kan niet anders dan daarin volgen.
De dood was nooit ver weg het leven van Charlotte Salomon. Dat begint met het feit dat veel van haar familieleden suïcidaal waren en eindigt op tragische wijze in concentratiekamp Auschwitz. David Foenkinos deed uitvoerig onderzoek naar het leven van Charlotte Salomon en heeft dit op een bijzondere wijze opgeschreven.
Opvallend korte zinnen
Wat als eerste opvalt is dat de tekst is opgebouwd uit korte bondige zinnen. Als lezer viel het mij op dat ik de woorden veel beter in mij opnam en het verhaal las als een gedicht. Halverwege het boek komt er een verklaring van de schrijver voor deze opvallend korte zinnen: “Zo vaak heb ik getracht dit boek te schrijven… Het lukte me niet twee zinnen achter elkaar te schrijven… Ik merkte dat het nodig was steeds een nieuwe regel te beginnen, om lucht te krijgen.”
Net als zijn Franse collega en generatiegenoot Laurent Binet in het fenomenale HhhH neemt ook David Foenkinos de lezer mee in het soms lastige proces waarin een idee moet veranderen in een roman. Regelmatig lees je in Charlotte zijsprongen die aangeven hoe de schrijver denkt. Of hij beschrijft hoe een plek uit het verhaal er tegenwoordig uitziet.
Troost en houvast
Door deze integraal in de tekst verwerkte noten besef je nog beter dat het verhaal van Charlotte Salomon geen verzinsel is, maar een tragisch deel van onze (nog niet zo lang verstreken) geschiedenis. Je leest dat ondanks de aanwezigheid van de dood, de pijn van een onbeantwoorde liefde en de opkomst van Nazi-Duitsland Charlotte Salomon troost en houvast vond in de kunst.
David Foenkinos heeft het levensverhaal van Charlotte Salomon op prachtige wijze beschreven. Het laat zien dat kunst troost en liefde kan geven, maar ook dat het leven keihard kan zijn. Tegelijkertijd met deze roman is ook het boek Leven of Theater? van Charlotte Salomon verschenen. Dit boek is een mix van teksten en tekeningen van Salomon.