2020 is een schraal jaar voor de liefhebbers van kunst en cultuur. Als een oase in een dorre woestijn is daar plots een goede reden om echt weer naar de bioscoop te gaan: Tenet van Christopher Nolan.
Met deze film keert Nolan terug naar thema’s waarin hij eerder zo uitblonk: het spelen met tijd, ruimte en perceptie. Zonder iets te verklappen van het verhaal, dat zou zonde zijn voor iedereen die de film nog moet zien, draait het in Tenet om toekomst, verleden en hoe die twee in verhouding tot elkaar staan.
De film begint meteen vol gas in wat op het eerste gezicht een gewone spectaculaire actiescène in een blockbuster lijkt. Halverwege de film begrijp je ineens dat dit helemaal niet zo is, maar hierover later meer. Het verhaal raast in de tussentijd gewoon door. De naamloze hoofdrolspeler (John David Washington) krijgt na zijn tomeloze inzet tijdens eerder genoemde actiescène een bijzondere opdracht.
Spionnenverhaal
Het blijkt dat de Derde Wereldoorlog op punt van uitbreken staat en dat de vijand uit onverwachte hoek komt. Met slechts het wachtwoord Tenet probeert de held van het verhaal het geheim te ontrafelen. Al snel krijgt hij daarbij hulp van de charmante Neil (Robert Pattison). In het eerste deel van de film lijkt Tenet vooral op een klassiek spionnenverhaal, maar heel subtiel brengt Nolan al details toe die niet helemaal te verklaren zijn.
Het duo krijgt al snel de bad guy van het verhaal in het vizier: Andrei Sator (Kenneth Branagh). Op dat moment begint het verhaal echter ook langzaam te kantelen. Door heel knap met tijd te spelen, toont Nolan ons in dit deel van de film scènes die zowel spectaculair voor het oog als de hersenen zijn. Een aantal van die scènes laat hij later in de film nog een keer zien, maar dan vanuit een ander perspectief.
Verhaallijnen
Als kijker heb je dan het gevoel dat je een beetje begrijpt hoe het werkt in de wereld van Tenet. Bijvoorbeeld door een bloedstollend spannende overval op een bewaakt transport of tijdens een overval op een depot vol kostbaarheden. In werkelijkheid blijken de verhaallijnen toch net even anders te lopen. Waar komt bijvoorbeeld de achteruitrijdende auto plots vandaan? Het laat je als kijker op het puntje van je stoel zitten.
Toch weet die spanningsboog niet altijd strak te staan. In de finale lopen verschillende werkelijkheden zodanig door elkaar dat je als kijker het overzicht kwijtraakt. Het enige wat je dan nog kunt doen, is je overgeven aan het visuele spektakel. Na deze finale doet Nolan er nog een schepje bovenop. In een dialoog tussen een aantal belangrijke personages gooit hij het verhaal nogmaals overhoop. Het enige wat nog rest is het nog een keer kijken, het verhaal uitgebreid bespreken met vrienden of het dagenlang door je hoofd laten spoken.
Mindfuck
Kortom: Tenet is weer een typische Nolan-klassieker. Het verhaal steekt razendknap in elkaar, maar tegelijkertijd is het wel een trucje dat Christopher Nolan vaker heeft uitgehaald. Daardoor is het verrassingseffect een stuk minder. Je weet immers dat er een paar stevige mindfucks komen gaan en bent daar als kijker dan toch een beetje op voorbereid.
Dat alles neemt niet weg dat Tenet dé film is waarvoor je (weer) naar de bioscoop moet. Wij zagen de film op prachtig 70mm-formaat in het EYE. Na maanden van Netflixen op de bank onderga je dan weer wat de magie van cinema is. Naast het knappe verhaal van Christopher Nolan en het prima acteerwerk is dat bijvoorbeeld het oogstrelende camerawerk van Hoyte Van Hoytema en de dreigende muziek van Ludwig Göransson. Laat het maar aan Christoper Nolan over om alle details te laten kloppen. Alleen dat verhaal: dat begrijpen we nog steeds niet helemaal.