Alle afbeeldingen © the artist, courtesy of Almine Rech
Tijdens de Biënnale van Venetië zijn er niet alleen landen-paviljoens zoals die van Nederland te bezoeken, maar kun je ook aanvullende exposities bekijken. Een interessante is Locks with Leaves and Swelling Buds van kunstenaar Ewa Juszkiewicz in het Palazzo Cavanis.
Deze tentoonstelling, die mede mogelijk is gemaakt door Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso en Almine Rech, laat zien dat een portret niet altijd zomaar een portret is. Wikipedia zegt bijvoorbeeld: een portret is een al dan niet artistieke voorstelling van een persoon of een groep. Dit kan bijvoorbeeld een schilderij, een foto of een gebeeldhouwde weergave van iemands hoofd of buste zijn.
Nu zien we op de schilderijen van Ewa Juszkiewicz inderdaad geschilderde hoofden en bustes, maar deze zijn niet zomaar te herleiden naar een persoon. De geportretteerde is namelijk verborgen achter doeken, linten, planten en haar. Qua stijl past het allemaal prima binnen de klassieke portretkunst die we in heel veel musea zien, maar de persoon waarom het zou moeten draaien is niet zichtbaar.
Les Amants
Wat we in een normaal geval zouden moeten zien krijgen we nu slechts via een hint doorgegeven. De titels van de schilderijen verwijzen namelijk naar klassieke portretschilders. Juszkiewicz heeft hun stijl als basis genomen om er vervolgens een surrealistische draai aan te geven. Het doet ook wel een beetje denken aan het beroemde Les Amants van René Magritte.
De belangrijkste reden voor Ewa Juszkiewicz om de portretten onherkenbaar te maken is het feit dat in de kunstwereld vrouwen (nog steeds) een ondergeschikte rol spelen. Vrouwelijke kunstenaars zijn in de minderheid in musea en galeries. Daarnaast zijn er in de klassieke portretkunst door de eeuwen heen vooral mannen geschilderd. Er zijn wel portretten van vrouwen, maar dat zijn er veel minder.
Curator Guillermo Solana zegt hierover: Door het gezicht van historische portretten te bedekken, daagt Juszkiewicz de essentie van dit genre uit: ze vernietigt het portret als zodanig.
Locks with Leaves and Swilling Buds is te zien tot en met 1 september 2024. Een aanrader dus als je de Biënanale gaan bezoeken. Wil je meer werk van Ewa Juszkiewicz dan kun je haar volgen op Instagram. Onderaan deze pagina staat een video waarin we de kunstenaar in haar atelier zien.
