In deze tijd van nadruk op het ambacht, zijn ook makers van muziekinstrumenten en -versterkers zich steeds bewuster geworden van de meerwaarde van handgemaakte, kleinschalige, unieke producten. ‘Boutique amps’ zijn een begrip geworden.
Wij spraken met Balthazar de Ley en Jacco Kuipers, de oprichters van één van de betere nieuwe versterkerbouwers, Balthazar Amps, ter ere van de introductie van hun versterkers in Nederland bij Kauffmann’s Guitar Store in Alphen aan den Rijn.
Met een naam als Balthazar de Ley was de bedrijfsnaam al snel bepaald (“dit is wat er gebeurt als je ouders je naam moeten kiezen tijdens het hoogtepunt van het hippietijdperk”). Zijn Franse opvoeding leidde tot een voorliefde voor het Bourgondische leven, evenals tot de Franse namen voor de versterkers. De eerste twee versterkers, de Film Noir 50 en de Film Noir 18 combo, zijn dan ook een eerbetoon aan de Franse cinema-stroming, samen met de dit voorjaar uitkomende Cabaret 13 combo, vernoemd naar de Franse kleinkunst en theater.
Waar komen de ideeën voor de versterkers vandaan? Balthazar: “Ik heb jarenlang de studio en de instrumenten van Smashing Pumpkins draaiende gehouden. Daarbij kom je heel interessante oude apparatuur tegen. Eén van mijn favorieten was de Selmer Treble & Bass, een wat obscure versterker uit begin/midden jaren ’60, die onder meer bekend was door de eerste Pink Floyd-albums. Deze versterker had een uniek, vol geluid, maar was zo krakkemikkig, dat er nog maar weinig te vinden zijn”.
Na veel experimenteren, besloot Balthazar eind 2016 om zijn baan als studio-engineer en reparateur op te geven, en zich fulltime op het bouwen van versterkers te storten. De workshop zit aan de westkant van Chicago, in een buurt die hier meer in het nieuws is als probleemwijk dan als broedplaats voor innovatieve startups. Jacco: “Laten we zeggen dat er goede sloten op de deur zitten, maar het is wel een plek waar je goedkoop ruimte kunt huren, en waar het niet zo’n probleem is als je lawaai moet maken in het ontwikkelingsproces”.
Hoe beslis je als bedrijf waar je je tijd en aandacht op richt? Balthazar: “Ons doel is om voor iedere gitarist een goed passende versterker te hebben. De Film Noir 50 is voor middelgrote of grote optredens – het vermogen en het geluid passen het best bij een wat grotere zaal. De Film Noir 18 is juist meer gericht op de kleinere zaal en de studio. Onze aanstaande Cabaret 13 is vooral bedoeld voor de studio, de kleinere zaal of kroeg, en komt dan ook met reverb en tremolo, twee effecten die een gitarist in die schaal vrijwel altijd nodig heeft”.
Als beginnend bedrijf is het lastig om je producten in de kijker te spelen. Dat was voor Balthazar Amps niet anders. Balthazar: “We hebben de versterker op diverse beurzen neergezet, en hoewel dat tot enthousiaste reacties leidde, wil een gitarist die in het ‘boutique’ segment een versterker wil kopen, graag zelf in alle rust testen, bij voorkeur met zijn of haar eigen gitaar en effecten. We hebben dan ook contacten gelegd met gitaarwinkels die unieke instrumenten en versterkers willen aanbieden”. Dit is ook de reden dat de Film Noir 18 nu in Nederland bij Kauffmann’s beschikbaar is. Jacco: “Albert [van Kauffmann’s – Red.] was na één akkoord verkocht!”
En wat komt er hierna? Jacco: “Ik ben destijds alleen akkoord gegaan met deelname in het bedrijf als er uiteindelijk een basversterker in het sortiment zou komen. Ik ben al jaren liefhebber van de Ampeg Portaflex, maar het probleem is dat deze te weinig vermogen heeft om buiten de studio te kunnen gebruiken. Dus mijn droom is een versterker met dat jaren ’60 Portaflex geluid, maar een veel hoger wattage, zodat je ermee kunt optreden”. Een naam is er ook al: Le Deluge.
In de eerste periode na introductie hebben de versterkers al de aandacht gekregen van een aantal prominente muzikanten. Balthazar: “Er staat momenteel één Film Noir 18 in de beroemde Loft van de band Wilco. Deze band experimenteert graag met een breed scala aan geluiden, en als we afgaan op het feit dat we de leen-versterker nog niet terug hebben gekregen, dan denk ik dat hij in de smaak valt. Daarnaast hebben we ook een aantal versterkers verkocht aan gitaristen aan wie wij niet in eerste instantie dachten als mogelijke klanten. Wes Borland, voorheen van Limp Bizkit, had opeens een order geplaatst. En ook Paul Waaktaar-Savoy, in de jaren ’80 bekend van de band A-Ha, blijkt er één te hebben.
En dan zie je nog de gekste dingen op social media. Bonehead, de voormalig gitarist van Oasis en huidig gitarist van Liam Gallagher, had opeens uit het niets een Film Noir 18 staan om op te nemen. Waar deze vandaan kwam? Ik vermoed geleend of onder een andere naam online gekocht, maar zijn PR was mooi meegenomen!”. Jacco: “Wat mij op beurzen opviel is dat gitaristen de versterkers even kwamen uitproberen, om later op de dag of later in de week terug te komen voor een uitvoerige probeersessie. Waarom? Wat we vaak hoorden was hoe lekker de versterkers samen werken met effectenpedalen, en hoe dynamisch de versterkers reageren op de speelwijze van de gitarist. Dat is ook meteen mijn probleem – ik ben voornamelijk bassist, dus bij mij zijn al mijn fouten op gitaar duidelijk te horen”.