De internationale kunstbeurs BRAFA in Brussel zet iedere editie een andere kunstenaar in de spotlights. In 2024 zal dit de Belgische surrealist Paul Delvaux (1897-1994) zijn. De speciale tentoonstelling rondom deze kunstenaar zal ook stilstaan bij 100 jaar surrealisme.
Andy Warhol zij ooit over Paul Delvaux: “Ik hou van zijn benadering van het leven. Hij is een groot kunstenaar, een van de beroemdste ter wereld. Hij wordt op één hoop gegooid met de surrealisten. Dat is prima, maar bovendien is hij een uitzonderlijk schilder.” Warhol heeft Delaux wel eens opgezocht in België en ook een portret van hem gemaakt.
Delvaux is dus deels een surrealist, maar wilde zichzelf niet als dusdanig beschouwen. Zelf omschreef hij zijn werk als poëtisch realisme. Het ligt ook voor de hand om werken van Paul Delvaux te vergelijken met het magisch realisme van bijvoorbeeld Carel Willink. Wat voor label je er ook op plakt, het werk van Paul Delvaux is boeiend om naar te kijken en vormt een belangrijk onderdeel van de (Belgische) kunstgeschiedenis. Wij juichen het daarom alleen maar toe dat het werk van hem uitgebreid te zien zal zijn op BRAFA 2024. Een van de interessantste stands die werk van Delvaux op de BRAFA toont, is die van ROCAD (de Koninklijke Kamer van Kunsthandelaars in België), waar uitsluitend werken op papier te zien zullen zijn.
Harold t’Kint de Roodenbeke, voorzitter van BRAFA: ““In 1924 publiceerde André Breton zijn eerste manifest. De internationale media en buitenlandse waarnemers omschrijven België vaak als surrealistisch, een term die perfect lijkt te passen bij onze vaak onconventionele manier van doen. In deze context wilde de Stichting Paul Delvaux hulde brengen aan de grote Belgische schilder om de 30e verjaardag van zijn overlijden te memoreren.”
Naast Delvaux en het surrealisme is er natuurlijk nog veel meer te genieten van kunst op BRAFA 2024. Het mooie daaraan is dat vrijwel alles ook nog eens te koop is, maar je kunt natuurlijk ook alleen naar de beurs om de kunstwerken te bewonderen of om contacten te leggen met galeries wiens werk aansluit bij jouw smaak.
Verborgen werken van Delvaux in Brussel
Onlangs maakten wij een reis naar Brussel om alvast kennis te maken met een aantal galeries en standhouders die te zien zullen zijn op BRAFA 2024 en daarbij kregen we ook de kans om een aantal verborgen werken van Paul Delvaux te bekijken. Bijzonder hieraan is dat deze werken allemaal heel erg dicht bij elkaar te zien zijn in de omgeving van de Kunstberg.
Zo mochten we in het Prentenkabinet van de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR) een aantal unieke schetsboeken van Paul Delvaux inzien. Deze zijn door de kunstenaar zelf geschonken aan de KBR. Vanwege de kwetsbaarheid van het papier zijn deze normaal gesproken niet voor het publiek in te zien. Een hele eer dat wij wel die mogelijkheid kregen.
Verderop in het enorme gebouwencomplex op de Kunstberg vinden we de Archives et Musée de la Littérature. Hier staat de Franstalige literatuur uit België centraal. Van een daadwerkelijk museum is niet echt sprake, dit is vooral een plek voor conservering en onderzoek. In een van de zalen hangt het werk Carte littéraire de la Belgique dat Delvaux in 1958 maakte voor de Wereldtentoonstelling in Brussel. Het schilderij bestaat uit een grote kaart van België, waarbij van de bekendste steden de beroemdste gebouwen te zien zijn. Vervolgens is de op de kaart aangegeven waar beroemde schrijvers hebben gewoond of gewerkt.
Opvallend is dat de Franstalige Belgische schrijvers op een aantal plaatsen zijn aangevuld met internationale schrijvers, zoals Emily en Charlotte Brontë, Multatuli, Victor Hugo en Lord Byron. Verder zijn op de kaart een aantal fluitspelende dames te zien in de kenmerkende Delvaux-stijl en zwemmen er zeemeerminnen in de Noordzee. Deze literaire kaart is geen groots werk van Paul Delvaux, daarvoor is het te veel een allegaartje, maar het is wel een interessant voor de liefhebber.
Voor het laatste geheime werk van Paul Delvaux zul je toegang moeten hebben tot SQUARE, het grote congrescentrum aan de voet van de Kunstberg. Mocht je hier ooit voor je werk moeten zijn, vraag dan of je een kijkje mag nemen bij de werken van Paul Delvaux en René Magritte bij de oude ingang van SQUARE. De muurschildering van Paul Delvaux valt vooral op vanwege de gigantische afmetingen (41,3 meter bij 4,13 meter) en de slimme manier waarop hij de vorm van de muur heeft gebruikt.
Op het werk Paradise On Earth laat Delvaux een vredige wereld zien met daarin kenmerkende elementen uit zijn werk: klassiek geklede vrouwen, Grieks of Romeins aandoende architectonische elementen en bomen en planten. Als geheel is de muurschildering wellicht wat repetitief, maar als kijker krijg je toch maar een klein deel tegelijk mee. Hierop zie je goed hoe bijzonder Delvaux was. Zowel qua onderwerpkeuze als qua techniek. Wij kunnen niet wachten om meer werk te bekijken op BRAFA 2024.
