Recensie: Junichiro Tanizaki – Een dwaas verliefd

Recensie: Junichiro Tanizaki - Een dwaas verliefd

De Japanse literatuur kent vele klassiekers die (nog) niet in het Nederlandse zijn vertaald en daardoor ook niet bekend zijn in ons land. In Een dwaas verliefd maken we kennis met een bijzonder liefdesverhaal van Junichiro Tanizaki (1886-1965) dat in de tijd dat het in Japan verscheen veel stof deed opwaaien.

Het boek verscheen in eerste instantie als feuilleton in het Osaka Ochtendblad. Na klachten van lezer over de onzedelijke inhoud stopte de krant na een paar hoofdstukken waarna de rest van het verhaal uitkwam in een maandblad. Pas daarna kwam Een dwaas verliefd als regulier boek. Naast tegenstanders kende het verhaal ook veel fans wat zelfs zorgde voor een manie rondom een van de hoofdpersonen. Nu kunnen we ook eindelijk in het Nederlands lezen waar de ophef zo’n 100 jaar geleden over ging.

Ongewoon liefdesverhaal

In alles is Een dwaas verliefd een ongewoon liefdesverhaal, maar wel een met universele thema’s als liefde die blind maakt en verlangen. Doordat het allemaal speelt in het Japan van begin 20ste eeuw maakt het boek extra interessant. In die periode drongen de eerste Westerse invloeden door in het voorheen erg gesloten Japan. Die Westerse invloeden spelen een grote rol in het verhaal.

Hoofdpersoon is Jōji. Hij valt als een blok voor de serveerster Naomi. Zij is dan pas 14 jaar oud en hij is dan 13 jaar ouder. Hij besluit haar onder zijn hoede te nemen en op te voeden. Iets wat in het Japan van die tijd op zich niet zo vreemd is. Zowel Jōji als Naomi houden van alles dat Westers is. Jōji koopt Westerse kleding voor haar en laat Naomi Engelse les volgen. Op het moment dat ze danslessen gaat volgen bij een Russische dame van stand veranderen er dingen. Eerst gaat Jōji nog mee naar dansavonden, maar al snel blijkt dat Naomi nog veel meer uit het leven wil halen. Veel te veel zelfs. Hierdoor verandert de liefde tussen de twee in een veelkoppig monster.

Tijd en plaats

Er zijn heel veel dingen die het boek zo interessant maken. In eerste instantie wil je als lezer weten hoe het met de relatie tussen de twee gaat, maar daarnaast is de setting ook bijzonder. Zeker als je begrijpt dat het boek voor de tijd en plaats waarin het verscheen behoorlijk expliciet was (voor hedendaagse lezers valt het allemaal best mee). Je zou daarom het boek gerust kunnen vergelijken met bijvoorbeeld Lady Chatterley’s Lover of Lolita.

De vertaling door Jacques Westerhoven, die al heel veel mooie Japanse boeken heeft vertaald, voegt veel toe aan het verhaal. Door middel van aantekeningen en een nawoord krijg je veel extra context. Bijvoorbeeld over de plaatsen die Jōji en/of Naomi bezoeken, de kleding die ze dragen of lokale gebruiken. Hierdoor komt het verhaal nog beter tot leven.