Eind jaren ’60, begin jaren ’70 leek het jaar 2000 nog ver weg en fantaseerde men over hoe futuristisch de toekomst wel niet zou zijn. Het Weense collectief Haus-Rucker-Co zette die gedachten om in tastbare objecten. In de Kunsthal zie je in de expositie Mind Expanders een mooi overzicht van de beginjaren van het collectief.
Een mooi detail bij deze expositie is dat voor het eerst in zeer lange tijd er weer daglicht valt in Hal 2 van de Kunsthal. Dit komt omdat er een bijzondere installatie in de hal staat (daarover verderop in deze tekst meer). Hierdoor zie je als bezoeker extra goed de architectonische lijnen van het museum. Leuk om te weten is dat Kunsthal-architect Rem Koolhaas groot fan is van het werk van Haus-Rucker-Co. Hier komt van alles dus mooi samen. En er is meer.
Haus-Rucker-Co wist dik 50 jaar geleden de wereld behoorlijk op zijn kop te zetten met hun opvallende ontwerpen. Bijvoorbeeld door een enorme ballon hoog aan de gevel van een gebouw te plaatsen en daar mensen in te zetten. In eerste instantie lijken dit soort interventies vooral speels, maar er zit wel degelijk een interessante filosofie achter. Het collectief wil traditionele opvattingen over ruimte uitdagen, machtshiërarchieën doorbreken en utopische stedelijke ruimten creëren, vol schone lucht en een sterk gemeenschapsgevoel.
Giant Billiard
Een van de meest spectaculaire werken van Haus-Rucker-Co is Giant Billiard uit 1970. De installatie bestaat uit een enorm luchtkussen van 14 bij 14 meter met daarop 3 ballen van 3 meter doorsnee. Als bezoeker kun je je met moeite staande houden, laat staan als iemand een van de ballen naar je gooit/duwt. De kans is groot dat je je evenwicht verliest. Doordat je op lucht staat en ook de ballen zijn gevuld met lucht blijft het allemaal heel speels.
In de jaren ’70 zette Haus-Rucker-Co tweemaal het Giant Billiard op straat in New York, met een vrolijke chaos als gevolg. In de Kunsthal is het mogelijk om het werk te beklimmen en het gigantische biljart zelf te ervaren. Wel even eerst je schoenen uit en scherpe voorwerpen opbergen. Tijdens de perspreview van de expositie hebben we met veel plezier gespeeld op het Giant Billiard. Günter Zamp Kelp, een van de oprichters van Haus-Rucker-Co, stond aan de kant met een grote glimlach te genieten van het schouwspel.
Verwondering
Na het speelkwartier namen we nog uitgebreid de tijd om de ontwerpen van Haus-Rucker-Co te bewonderen. Opvallend is dat sommige ontwerpen nog steeds modern ogen ook al zijn ze minstens 50 jaar oud. De zorgeloze en hoopvolle ontwerpen van het collectief doen verlangen naar een tijd dat we nog met verwondering naar de toekomst keken. Iets wat heden ten dage te weinig aanwezig is.
Mind Expanders van Haus-Rucker-Co is tot en met 3 september te zien in de Kunsthal. Een bezoek aan deze expositie is mooi te combineren met de tentoonstelling Prospective van Felipe Pantone.
