Sinds dit weekend kunnen we weer naar de bioscoop. Wij gingen naar het Eye Filmmuseum voor de bioscooppremière van De Oost van regisseur Jim Taihuttu.
Vanwege de sluiting van de bioscopen was de première van De Oost flink uitgesteld en verscheen de film tussentijds op streamingdienst Amazon Prime. Wij hebben geduldig gewacht tot de film in de bioscoop te zien zou zijn en dat wachten is beloond. Om een film als deze op het grote doek te zien is een traktatie.
Nederlands-Indië
In De Oost volgen we een groep Nederlandse soldaten die vlak na de Tweede Wereldoorlog naar het toenmalige Nederlands-Indië werd gezonden. Na de capitulatie van Japan zagen Indonesiërs een kans om zich te bevrijden van de Nederlandse kolonisator. De Nederlandse overheid wilde echter koste wat het kost het lucratieve gebied in handen houden en zette de krijgsmacht in.
Aan het begin zie je vooral hoe de jonge soldaten plots vanuit de polder in de bloedhitte van de tropen moeten wennen aan elkaar en de situatie. Er is ruimte om de personages goed uit de verf te laten komen. In dit deel schittert vooral Jim Deddes als de Tukker Werner de Val. Ook mooi is de scene waarin de jonge mannen kennis maken met de wilde kant van het soldatenleven. Beelden van drank en hoeren worden ondersteund door de muziek van The Ramblers, die plots wild aandoet.
De Turk
Al snel beginnen zaken te kantelen in het verhaal. Hoofdpersonage Johan de Vries begint steeds meer twijfels te krijgen bij de rol van het Nederlandse leger, maar worstelt ook met de rol van zijn in de nog maar net afgelopen oorlog in Nederland. Op dat moment doet De Turk zijn intrede. Deze eigenzinnige commandant is gebaseerd op Raymond Westerling en word in de film geweldig neergezet door Marwan Kenzari. Johan en Raymond blijken elkaar wel te liggen.
Raymond neemt Johan onder zijn hoede. Dat is in eerste instantie spannend voor Johan, maar toch blijken ze allebei afwijkende denkbeelden te hebben over de strijd die gaande is. Zeker als Westerling zijn eigen elitecorps mag opzetten en naar Sulawesi trekt. Daar maakt Johan kennis met een meedogenloze kant van zijn mentor en komt het verhaal tot een spannende finale. Of eigenlijk: twee finales, maar hoe dat zit moet je zelf gaan bekijken.
Hollywood
Regisseur Jim Taihuttu en zijn cameraman Lennart Verstegen hebben van De Oost een indrukwekkend geheel gemaakt. De beelden doen niet onder voor de Vietnam-klassiekers uit Hollywood. Het is een cliché om van on-Nederlands goed te spreken, maar het is echt bijzonder om bij de prachtig geschoten scenes Nederlandse acteurs en Nederlandstalige muziek te horen.
Tot slot is er het grotere verhaal. Taihuttu durfde het aan om een zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis weer open te slaan. Er is daarom ook flink wat te doen geweest om De Oost, maar we waarderen het lef dat Jim Taihuttu heeft gehad om deze film te maken. Ons advies is: ga de film zien en ga daarna in gesprek met degene met wie je de film hebt gekeken.
