Stap in De Anatomische Les met Rembrandt Reality

https://youtu.be/uYUKT6moER4

Het Mauritshuis heeft een unieke app gelanceerd. Rembrandt Reality brengt De Anatomische Les van Rembrandt virtueel tot leven. Door middel van Augmented Reality stapt de kijker in het beroemde schilderij.

De Anatomische Les van dr. Nicolaes Tulp maakt sinds lange tijd deel uit van de vaste collectie van het Mauritshuis en hangt er op een prominente plaats. Het werk is één van Rembrandts beroemdste schilderijen en behoort daarmee tot de topstukken uit het Rembrandtjaar. Het is in 2019 namelijk precies 350 jaar geleden dat de Hollandse meester overleed. Voor het Mauritshuis een reden om iets bijzonders met het schilderij te doen.

In De Waag

De Augmented Reality App, die werd gemaakt met hulp van Nationale Nederlanden, werd aan de pers geïntroduceerd in De Waag. Voor dit historische gebouw aan de Amsterdamse Nieuwmarkt was niet zomaar gekozen. Het is namelijk precies de plek waar dokter Tulp in 1632 de anatomische les gaf die Rembrandt schilderde. In het oorspronkelijke Anatomisch Theater, dat zich bovenin De Waag bevindt, mochten we de app alvast bekijken en hadden we even het gevoel letterlijk mee te kijken over de schouder van Rembrandt.

Echt aanwezig bij De Anatomische Les

Emilie Gordenker, directeur van het Mauritshuis, vertelt dat De Anatomische Les geen statisch groepsportret is. Door de technieken die Rembrandt gebruikte, maakte hij echt een verhaal van zijn schilderij. De afbeelding geeft al het gevoel dat je er deel uitmaakt en door middel van technologie kan dit nu ook daadwerkelijk. Rembrandt Reality is een spannende en onverwachte beleving. Ook doe je allemaal nieuwe kennis op van het schilderij. Door middel van deze innovatieve manier kan De Anatomische Les aan een breder publiek worden getoond.

Wat staat er op het schilderij?

Maar waar kijk je nu eigenlijk naar bij De Anatomische Les? Chirurg Frank IJpma uit Groningen, auteur van Amsterdamse anatomische lessen ontleed, vertelt ons over de fascinerende anatomische lessen in de Gouden Eeuw en hoe chirurgijns werden opgeleid. Echter, De Anatomisch les van Rembrandt is bovenal een groepsportret en geeft daarom niet helemaal een waarheidsgetrouwe afbeelding van de praktijk. Je ziet dokter Tulp en zijn collega-artsen die hun studieobject, het lichaam van Aris Kindt, bestuderen.

Eén keer per jaar was er in het Anatomisch Theater een openbare ontleding van een ter dood veroordeelde crimineel. Deze anatomische lessen duurden meerdere dagen en daar kwamen veel toeschouwers op af, omdat er in die tijd  grote belangstelling was voor de menselijke anatomie. De opdracht tot deze schildering werd gegeven door het Amsterdamse Chirurgijnsgilde. Op röntgenfoto’s die van het schilderij zijn gemaakt, is het werkproces van Rembrandt goed terug te zien. Daaruit valt op te maken dat hij erg zijn best heeft gedaan op dit werk. Het was één van de eerste belangrijke opdrachten voor de jonge Rembrandt.

Rembrandt Reality

Terug naar de app die werd ontwikkeld door Capitola. Er is voor Rembrandt Reality dus gebruik gemaakt van Augmented Reality. Deze technologie zorgt ervoor dat de fysieke wereld wordt verrijkt met virtuele beelden. De complexe details van de techniek laten we achterwege, maar als je de app opent en je omgeving scant met de camera, komt er vervolgens een speciaal ontworpen portal tevoorschijn op je scherm. Via deze weg kom je terecht in het schilderij. Heel tof! Zorg wel dat je voldoende bewegingsruimte hebt. Als je je scherm beweegt, dan kun je in het Anatomisch Theater om je heen kijken en naar de chirurgijns toelopen. En als je het scherm van je device omhoog houdt, dan zie je bijvoorbeeld de glazen koepel in het dak. Door te tappen op de hotspots die verschijnen, kom je via audiofragmenten meer te weten over de betekenis van het schilderij.

3D-wereld binnenstappen

Om De Anatomische Les zo goed mogelijk na te maken, werden er mensen gecast die op de chirurgijns lijken. Vervolgens werd van hen een 3D-scan gemaakt door middel van 600 spiegelreflexcamera’s. Ook werd het oorspronkelijke theater in De Waag van onder tot boven met een scanner vastgelegd. Deze scans zijn vervolgens samengevoegd, waarna modelleurs aan de slag konden met de juiste kleuren, texturen en lichtinval. Let maar eens op de details, zo mooi nagemaakt!

De makers van de app werkten nauw samen de kunsthistorici van het Mauritshuis, waardoor de kennis van Rembrandt op een unieke wijze kon worden vertaald. De Anatomische Les is op deze manier toegankelijk voor iedereen. Ook zin in een bijzondere tijdreis naar 1632? Rembrandt Reality is vanaf heden gratis beschikbaar in Apple App Store en Google Play Store.

Het Mauritshuis presenteerde onlangs nog een ander interessant project waarvoor de nieuwste technologieën werden ingezet: Meet Vermeer. Door dit unieke samenwerkingsverband met Google is het mogelijk om op digitale wijze het werk van Johannes Vermeer tot in het fijnste detail te verkennen.

Rembrandt Reality

Rembrandt Reality App