Digitale studio NeoMam toont indrukwekkende bouwwerken uit een ver verleden weer in de oude glorie. Dankzij moderne digitale technieken kunnen we zien hoe prachtig deze hedendaagse ruïnes ooit waren.
In 2018 maakte NeoMaM al eens een soortgelijke serie met populaire toeristische bestemmingen als het Parthenon in Athene, de piramides in Mexico en Pompeï. Dit keer is de focus een stuk serieuzer van aard.
De gebouwen die ze dit keer digitaal hebben opgebouwd, staan allemaal op de lijst van UNESCO met bedreigd historisch erfgoed. Op deze lijst staan veel gebouwen in landen die arm zijn of waar door politieke of religieuze twisten geen oog is voor de historische gebouwen. Overigens staan ook het oude centrum van Wenen en het havengebied van Liverpool op de lijst.
De GIF-jes die NeoMam heeft gemaakt, tonen plaatsen met een bijzondere geschiedenis die niet altijd hier in West-Europa bekend is. Door aandacht aan deze locaties te schenken, hoopt men een positieve bijdrage te leveren aan het behoud en de discussie over hoe om te gaan met bedreigde monumenten. Hierbij kreeg men hulp van verzekeraar BudgetDirect en architect Jelena Popovic.
Hatra, Irak
Zie afbeelding bovenaan deze pagina. Rond het begin van de jaartelling heersten de Parthen over wat nu Irak en de omringende landen is. In die tijd is de stad Hatra ook gebouwd. De glorietijd van de stad lag in de 2de eeuw. In de 3de eeuw is de stad verwoest en verlaten om pas weer in de 19de eeuw ontdekt te worden door archeologen.
De overblijfselen van de stad kregen bekendheid vanwege de openingsscène van de film The Exorcist die hier is opgenomen. Helaas is de stad in 2014 ernstig beschadigd door strijders van de Islamitische Staat.
Leptis Magna, Libië
Leptis Magna (of Lepcis Magna) is een stad aan de kust in Libië. Gesticht door de Feniciërs en verder opgebouwd door de Romeinen was het een zeer belangrijke stad in het gebied. Zeker na de vernietiging van Carthago. De Romeinse keizer Septimius Severus (193-211) is geboren in deze stad en besloot veel geld uit te trekken om deze te verfraaien. In 643 viel de stad in handen van de Arabieren die het grotendeels verwoestten.
Gelukkig is ook nog heel veel bewaard gebleven. Helaas is de politieke situatie in Libië al zeer lange tijd erg instabiel, waardoor er geen tijd en aandacht kan worden geschonken aan het behoud van deze prachtige locatie.
Palmyra, Syrië
Een bekend voorbeeld van hoe oorlog een bedreiging is voor archeologische plekken is Palmyra in Syrië. Voordat de oorlog in Syrië uitbrak, was de Stad van Duizend Zuilen een van de grootste toeristische attracties. Archeologen hebben uitgezocht dat al reeds in 18de eeuw voor Christus hier een belangrijke stop op de routes van nomades en handelaren was te vinden.
De gebouwen die er nu nog te zien zijn, stammen vooral uit de tijd dat de Romeinen er heersten. Zij noemden de stad ook Palmyra, naar de vele palmbomen die er groeiden. In de eeuwen erna wisselde de stad steeds van eigenaar en waren er regelmatig oorlogen. In het westen was niet veel bekend totdat de inmiddels verlaten stad door Britse kooplieden aan het eind van de 17de is herontdekt.
In de 20ste eeuw kwam archeologisch onderzoek en behoud van het erfgoed op gang. Tot de oorlog in Syrië uitbrak in het voorjaar van 2011. In de jaren erna zijn de monumenten regelmatig verwoest door IS en was Palmyra ook het toneel van gruwelijke executies die vaak op video werden vastgelegd. Sinds maart 2017 is de stad weer in handen van het Syrische leger.
Fort San Lorenzo, Panama
Fort San Lorenzo in Panama stamt uit de 17de en 18de eeuw en is gebouwd door de Spaanse overheersers die met een rij verdedigingswerken de lucratieve (roof)handel wilden beschermen. Dit fort ligt strategisch op de plek waar de rivier Chagres in zee stroomt. Op dit soort plekken verscheepten de Spanjaarden zilver en andere edelmetalen vanuit de binnenlanden op grotere vrachtschepen. Deze handel moest natuurlijk militair beschermd worden.
Onder andere een ongeluk met een lading buskruit en aanvallen door de Engelsen zorgden voor verwoesting van het fort. Vanwege de strategische ligging besloten de Spanjaarden het toch steeds op te bouwen. De onafhankelijkheid van Panama in 1821 en de aanleg van een spoorlijn in de regio zorgden dat het fort geen functie meer had en het langzaam verviel. Ondanks dat het Fort San Lorenzo inmiddels een toeristische trekpleister is, staat het toch op de lijst met bedreigde monumenten. Of misschien is het wel dankzij het toerisme.
Nan Madol, Micronesië
Om deze plek te bezoeken, zul je een flinke reis moeten maken. Nan Madol is namelijk een kunstmatig eiland bij het eiland Pohnpei in Micronesië. Of beter gezegd: Nan Madol is een groep kunstmatige eilanden verbonden met kanalen. Wetenschappers weten nog weinig over deze plek, maar zijn er wel uit dat de bouw van de eilanden in de 13de eeuw is begonnen. In de 19de eeuw zijn de bewoners uitgestorven.
Wat nu nog rest, zijn intrigerende ruïnes en heel veel wilde verhalen. Zo zou de stad zijn gebouwd door Griekse zeelui in 300 voor Christus of maakte het deel uit van het verloren continent Mu? In ieder geval waren de bewoners van de stad in staat om gigantisch grote blokken basalt vanaf de andere kant van het eiland naar deze plek in zee te vervoeren.
Jeruzalem
De bekendste plek in dit overzicht is Jeruzalem, een van de oudste continu bewoonde plekken ter wereld en een zeer belangrijke plek voor religies. De ruzies en conflicten over heilige plaatsen in de stad zijn bekend, maar dat is niet de reden waarom de UNESCO zich zorgen maakt. Dat heeft alles te maken met de oprukkende urbanisatie. Overal verschijnen nieuwe gebouwen voor bewoners, toeristen en religieuze bezoekers. Hierdoor bestaat er een groot risico op aantasting van het historisch deel van Jeruzalem.