De bierwereld ontwikkelt razendsnel. Nieuwe soorten en smaken wisselen zich in rap tempo af, maar waar komen die smaken nu precies vandaan? Met het project SMaSH gaan 6 Nederlandse brouwerijen terug naar de basis van de smaak.
De term SMaSH staat voor Single Malt and Single Hop. We hebben het hier dus over bier waarbij maar 1 soort mout en 1 soort hop is gebruikt. Als je het etiket bekijkt van bijvoorbeeld een moderne IPA zul je zien dat vaak wordt gekozen voor een mix van mouten en hoppen, waardoor je dus niet goed kunt proeven wat nu precies welke smaak geeft.
Europese hoptelers
Voor Carel Krol, mede-oprichter van hopleverancier Hollands Hophuis, een reden om een interessant experiment op te starten. Hij benaderde 6 brouwers die de opdracht kregen om een SMaSH-bier te brouwen. Daarbij zou Hollands Hophuis de hop regelen en dan niet zomaar hop, maar bijzondere hopvariëteiten van Europese hoptelers. Een interessant gegeven, aangezien Amerikaanse hop als Amarillo, Citra en Cascade de craft-beer-markt domineren.
Het maken van een goed bier met zulke beperkingen is een behoorlijke uitdaging, maar wel eentje die voor zowel brouwer als drinker interessant is. Op deze manier proef je echt goed wat de hop te bieden heeft. Zeker als de brouwer daarnaast kiest voor een rustige gist en een rustige mout. Carel Krol vergelijkt het met het mengen van kleuren: “Eén hopsoort kan van zichzelf al een kleurenpalet aan aroma’s bieden. Daarnaast vind ik een grote mix aan hopsoorten onzin. Dat is als zes kleuren mixen, dat wordt grijs, of bruin. De verschillen vallen weg. In een SMaSH bier blijft de kleur, het specifieke aroma, juist zo mooi overeind.”
Hop en smaak
Naast de brouwers en de hopleverancier sloot vervolgens Beerwulf bij het project aan. Zij zorgen voor de distributie van het bier, zodat liefhebbers de bieren thuis kunnen proeven en met elkaar kunnen vergelijken. Het pakket met de SMaSH-bieren is een aanrader voor zowel de gewone bierliefhebber, die gewoon iets lekkers wil drinken, als de meer fanatieke beer geek. Die laatste kan de box met de bieren gebruiken voor een proeverij en mooie discussies over hop en smaak.
Op uitnodiging van Beerwulf sloten wij aan bij een online proeverij via Zoom, waarbij Carel en 5 van de 6 brouwers aanwezig waren. Met de biertjes erbij naast de laptop werd het een smakelijke en zeer leerzame middag. Niet alleen de specifieke smaken van de gebruikte hopvariëteiten waren interessant, maar ook de wijze waarop de verschillende brouwers met het project SMaSH aan de slag zijn gegaan. Hieronder delen we onze eigen bevindingen en proefnotities.
vandeStreek – SMASH Junga
Het Utrechtse vandeStreek trapt af met een Pale Ale waarin de Poolse hop Junga centraal staat. Junga geeft bier mooie tonen van zwarte bessen (cassis) en grapefruit. Dat ruik je en proef je. Door een Pale Mout te gebruiken komen de smaken van de hop goed tot zijn recht. Voor het recept gebruikten de brouwers die van een van hun eerste commerciële bieren: Hop Art.
Een opmerking vanuit vandeStreek is dat aan dit project een relatief korte tijdspanne was verbonden. Ze willen graag verder experimenteren met Junga om de kenmerkende smaken nog verder uit te werken. Wellicht in een sour of Milkshake IPA?
Bird Brewery – Puur Goudhaan
Ook Bird Brewery uit Diemen koos voor een Pale Ale op basis van Pale Ale Mout. De hop die zij kregen toebedeeld, was de Hüll Melon. De naam geeft al prijs wat voor smaken deze geeft. Je ruikt en proeft direct de honingmeloen, daarna volgen ook nog aardbei en abrikoos. Opvallend is dat het bier overduidelijk hoppig is, maar totaal geen citrustonen heeft. Een smakelijke kennismaking met een bijzondere hop.
Van Moll – Smash Hit
Van Moll uit Eindhoven koos voor een moderne aanpak. Zij maakten met Duitse Callista-hop een erg fijne NEIPA. Hiervoor gebruikten ze London Fog-gist dat kenmerkend is voor New England IPA’s. Voor Van Moll was het een leuke uitdaging om aan de slag te gaan met weer eens iets anders dan Mosaic of Citra. De Callista brengt de drinker een aangename geur en smaak die doet denken aan bubbelgum en tropisch fruit.
De beperking door het gebruik van maar 1 hopvariëteit hoeft overigens niet te betekenen dat er helemaal niets valt te experimenteren. Zo koos Van Moll voor zogenaamde Wet Hops in plaats van pellets. Dit is een natte massa die qua uiterlijk wel iets wegheeft van pesto en door het hoge vochtgehalte beter zijn smaken afgeeft dan de droge pellets.
De Prael – Vienna SMaSH
Het Amsterdamse De Prael koos voor een eigen koers. Als enige brouwer maakten zij een ondergistend bier. Door te kiezen voor een Vienna Malt kom je dan al snel op een Vienna Lager uit. De Barbe Rouge-hop geeft het bier bijzondere smaken. Wij proefden karamel van de mout en aardbei van de hop. Een heerlijke combinatie en echt even wat anders dan je bij de meeste andere bieren tegenkomt.
Dutch Bargain – As bitter as Ariana Grande’s Exes
De beste naam komt van brouwerij Dutch Bargain uit het Zeeuws-Vlaamse Groede. De Duitse Ariana-hop was al snel een inspiratiebron voor de naam van het bier, al gaf brouwer Thibo Baccarne ook direct toe dat hij eigenlijk geen muziek van Ariana Grande kent. Ook speelde Dutch Bargain als enige een heel klein beetje vals door naast de gerstmout ook wat havervlokken toe te voegen.
Wij zijn de beroerdste niet en vergeven Dutch Bargain deze misstap. Zeker omdat het bier meer dan de moeite waard is en omdat Ariana waarschijnlijk de lastigste hopvariëteit van het project is. De smaak is intens en aan het begin wat medicinaal. Daarna komt de hopbitterheid en de smaakexplosie met grastonen, bubbelgum en cassis.
Rock City Brewing – Sorachi Ace SMaSH
Afsluiter in de proeverij is Rock City uit Amersfoort en zij hebben een Double Dryhopped Double IPA gemaakt op basis van de geliefde Sorachi Ace-hop. Deze komt oorspronkelijk uit Japan (maar is in dit geval in Oostenrijk geteeld) en heeft normaal gesproken een citrusachtige smaak en tonen van dille. Bij Rock City experimenteren ze echter heel graag en hierdoor proef je niet alleen de subtiele dille, maar vooral heerlijke abrikozenmarmelade en tonen van hout.
Dit komt onder meer omdat ze bij Rock City Brewing oog hebben voor een heel belangrijk ingrediënt van bier: water. Nu is Amersfoort al gezegend met een van de betere kraanwaters van ons land, maar dat is voor de brouwers niet genoeg. Door te experimenteren met chloride en sulfiet kunnen ze de mineralen in het water en daarmee ook de smaak naar hun hand zetten. Zo vormen water, gist, mout en hop een perfecte mix.
Ode aan Europese hop
Na de proeverij kunnen we concluderen dat Carel Krol geslaagd is met zijn project. De bieren zijn stuk voor stuk smakelijk en interessant voor elk type bierliefhebber. Bovenal is SMaSH een ode aan Europese hop. Hopelijk zien brouwers in dat je voor goede hop ook dichtbij huis terecht kunt.
Wil je de bieren zelf proeven? Dan kun je bij Beerwulf een SMaSH Bierpakket bestellen. Voor €39.99 krijg je van elk bier 2 exemplaren. Ideaal voor een proeverij met vrienden of om zelf extra lang van te genieten. Wees er snel bij, want op = op.
