Alex Katz krijgt de ruimte in Museum Voorlinden

Museum Voorlinden pakt vanaf 10 juni groots uit met maar liefst drie tentoonstellingen. De grootste naam van de drie is onmiskenbaar die van Alex Katz. Bijzonder aan de expositie is de ruimte voor een flink aantal enorm grote werken én de focus op recente kunst uit de laatste 10 jaar.

Vlak voor de opening van de tentoonstelling was de 95-jarige kunstenaar zelf nog in Voorlinden om een kijkje te nemen. Hij was vol lof over de de inrichting van de zalen en de manier waarop de grote muren en het fraaie daglicht zijn kunst op z’n mooist laten zien. Een groot compliment voor het Wassenaarse museum van iemand die al meer dan 250 exposities van zijn werk heeft gezien tijdens zijn lange loopbaan.

Die lange loopbaan zie je ook mooi terug als je door de zalen in het museum loopt. De kunst hangt daar min of meer op chronologische volgorde, met werk uit de jaren ’60 in de eerste zaal en werk uit dit decennium in de laatste zalen. Dit laat heel goed zien hoe de kunstenaar zich steeds heeft weten te ontwikkelen. Zelf is Katz namelijk het meest trots op zijn recente werken. Grootse doeken waarop hij in korte tijd intuïtief en met levenskracht de verfstreken aanbrengt.

Regendruppels

Wat ook opvalt is hoe bedrieglijk eenvoudig het werk van Alex Katz in een eerste oogopslag lijkt, maar hoe goed doordracht de werkelijkheid is. Een voorbeeld daarvan is het prachtige Blue Umbrella 2 uit 1972. We zien Katz’ vrouw en muse Ada in de regen onder een blauwe paraplu. Een simpel beeld, maar vol met zeer slimme details. Kijk maar eens naar de regendruppels en hoe een van de druppels de suggestie van een traan wekt.

Compositie is heel belangrijk voor Katz en dat zien we heel mooi bij de schilderijen waar de afgebeelde modellen uitgesneden lijken en meerdere keren naast elkaar op het doek zijn gezet. Bijvoorbeeld bij Homage to Degas 14, waarop het beeld platgeslagen is, maar toch ook beweging suggereert. Het uitsnijden van de modellen is in extreme vorm te zien bij de tafel vol portetten van de kunstenaar zelf, zijn familie en goede vrienden. Ook hier is het beeld plat, maar door de uitsnede aan de voor- en achterkant te beschilderen is er toch heel veel dynamiek en ruimte. Bij dit werk valt ook trouwens op hoe precies Katz kan schilderen.

Splits

In de laatste zaal heeft Voorlinden helemaal de ruimte gegeven aan Katz. In de grote zaal zijn (redelijk) recente werken te zien en hierbij vallen twee dingen op: de kracht van herhaling (van bijvoorbeeld de serie Bill) en het feit dat Katz nog steeds nieuwe dingen probeert. Sunrise 11 en Sunrise 12 zijn beide krachtige voorbeelden van de splits waar Katz de laatste jaren graag aan werkt. Met zijn iPhone maakt hij eerst een serie foto’s van het model, waarna hij deze uitsnijdt en op onlogische wijze aan elkaar plakt. In het geval van Sunrise heeft hij ook sterk geëxperimenteerd met schaduw. Dit levert schilderijen op die net zo spannend zijn als het werk uit eerdere decennia.

Alex Katz maakt nog steeds indrukwekkende kunst. De expositie is te zien als een overzicht van een kunstenaar die nog steeds werkt en nog steeds relevant is. Dit is dus zeker geen terugblik te noemen. Alex Katz in Museum Voorlinden is te zien van 10 juni tot en met 1 oktober 2023. Tijdens een groot deel van die periode kun je ook de tentoonstellingen van Maarten Baas en Rogier Roeters zien.