Klokken en installaties van Maarten Baas in Voorlinden

Portret van de kunstenaar bij Voorlinden | portrait of the artist at VoorlindenFoto | photo: Bram Vreugdenhil
Portret van de kunstenaar bij Voorlinden. Foto: Bram Vreugdenhil

Museum Voorlinden pakt vanaf 10 juni groots uit met maar liefst drie tentoonstellingen. Bij twee ervan staat een Nederlandse kunstenaar centraal. Een daarvan is Maarten Baas die onder andere op wonderbaarlijke wijze de tijd naar zijn hand zet.

Het werk van Baas is in twee zalen te zien, maar voordat je deze bezoekt, kom je eerst door de mooie lichte ruimte waar ook het beroemde zwembad van Leandro Ehrlich te vinden is. Daar staat nu een installatie die Maarten Baas speciaal voor deze expositie maakte. Deze is gebaseerd op de Empty Chair die de kunstenaar in 2011 voor Amnesty maakte. Die stoel stond symbool voor de afwezigheid van de Chinese mensenrechtenactivist Liu Xiaobo tijdens de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede. Dit keer lijkt het thema iets minder zwaar en politiek, maar wie langer kijkt en nadenkt, zal zeker ontdekken dat vijf stoelen een sterke boodschap hebben over de vrijheid van spreken en denken.

Zo zijn bij alle werken van Maarten Baas wel diepere betekenis te vinden. Zelfs bij de ingenieuze klokken waar Baas heden ten dage beroemd door is. Wij hebben het geluk om precies 12 uur bij Paddington Clock te staan. Op dat moment zie je dat je in werkelijkheid kijkt naar een 12 uur durende film in plaats van een echt persoon in de klok. De man in de klok neemt om 12 uur zijn hoofd af en lijkt weg te lopen. Binnen een minuut is hij echter weer terug om verder te werken en is de magie meteen weer terug. Niet voor niets geloven nog steeds mensen dat er daadwerkelijk iemand in de klok aan het werk is. Baas speelt zelf ook met dat idee door naast de Paddington Clock een laddertje en een deurtje te maken.

Eleanor Rigby

In de tentoonstelling It’s About Time zien we een mooie dwarsdoorsnede van Baas zijn klokken-oeuvre. Van de allereerste uit 2010, waarin twee straatvegers afval verplaatsen, tot de nieuwste serie Real Time 720 Children Clock, waarbij basisschoolleerlingen is gevraagd om één minuut te tekenen. Met maar liefst 720 van die tekeningen is een 12 uur durende loop gemaakt. De meest poëtische klok is de Confetti Clock, waarbij je confetti ziet op een ronde, witte tafel. Af en toe strooit een hand een nieuwe laag confetti naar beneden, waarna een ander persoon deze elke minuut moet verplaatsen. Maarten Baas had tijdens het maken een liedje van The Beatles in zijn hoofd “Eleanor Rigby, picks up the rice in a church where a wedding had been”.

De tweede zaal van de tentoonstelling toont een andere kant van het digitale werk van Maarten Baas. I Think, Therefore I Was is een kakofonische installatie waarop je zeer uiteenlopende beroemdheden ziet die slechts twee woorden zeggen: “I Think”. Zijn dat gedachten of meningen en wat moeten we met zoveel verschillende denkers? Iets om over… na te denken. Wie langs de denkers loopt door de donkere ruimte komt uit in een hoekje waar je de installatie Second Nature – Water ziet. Het is een waterval gemaakt van videoschermen met daarop watervallen. En verwijzing naar het feit dat we de natuur steeds vaker op een beeldscherm zien in plaats van buiten.

Auditorium

It’s About Time is een veelzijdige dwarsdoorsnede van het werk van een veelzijdig kunstenaar. Als je alle werken hebt bekeken en de boodschappen op je in hebt laten werken is het ten zeerste aan te raden om het auditorium van Voorlinden te bezoeken. Daar kun je enkele video’s zien die een kijkje achter de schermen geven bij het werk van Maarten Baas. Daar ontdek je pas echt wat voor een vakman het is.

Maarten Baas – It’s About Time is te zien van 10 juni tot en met 24 september. In diezelfde periode kun je ook kijken naar het werk van Alex Katz en Rogier Roeters.

Links | left Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, The Son, 2022 Courtesy Carpenters Workshop Gallery Midden | centre Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, Self Portrait, 2019 Collection of the artist Rechts | right Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, The Son, 2022 Courtesy Carpenters Workshop Gallery Foto | photo: Antoine van Kaam
Links: Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, The Son, 2022. Courtesy Carpenters Workshop Gallery
Midden:  Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, Self Portrait, 2019. Collection of the artist
Rechts: Maarten Baas, Real Time Grandfather Clock, The Son, 2022. Courtesy Carpenters Workshop Gallery
Foto: Antoine van Kaam
Maarten Baas, Second Nature – Water, 2021 Galerie Ron Mandos Installation view HIDE & SEEK, 2022, Malva Museum, Finland. Foto | photo: Karoliina Redsven
Maarten Baas, Second Nature – Water, 2021. Galerie Ron Mandos
Installation view HIDE & SEEK, 2022, Malva Museum, Finland.
Foto: Karoliina Redsven
Still Maarten Baas, Paddington Clock, 2021 Courtesy Studio Maarten Baas
Still Maarten Baas, Paddington Clock, 2021. Courtesy Studio Maarten Baas
Stills Maarten Baas, Real Time Confetti Clock, 2020 Collection of the artist
Stills Maarten Baas, Real Time Confetti Clock, 2020. Collection of the artist
Maarten Baas, Real Time Clock Clay, 720 Children, 2022 Courtesy Carpenters Workshop Gallery
Maarten Baas, Real Time Clock Clay, 720 Children, 2022. Courtesy Carpenters Workshop Gallery