Naar Zwitserland reis je wellicht in eerste instantie voor de overweldigend mooie berglandschappen, maar het land heeft meer te bieden. Onder de noemer Art Museums of Switzerland presenteert het land zich als bestemming voor liefhebbers van kunst. Wij reisden af naar Zwitserland om een paar van die musea te bezoeken. In dit artikel focussen we ons op Bazel (of Basel), maar we brachten ook een bezoek aan Zürich en Genève.
Kunstmuseum Basel
Het Kunstmuseum in Bazel staat bekend als belangrijkste museum van heel Zwitserland. Geen slecht idee dus om ons bezoek aan Bazel hier te beginnen. Het Kunstmuseum Basel is enorm groot en bestaat uit meerdere gebouwen met vaste collecties en tijdelijke tentoonstellingen. Je bent in dit museum makkelijk een dag zoet. Wij kregen de tip om de expositie Von Holbein bis Trockel te bezoeken met werken uit het Kupferstichkabinett (te zien tot en met 11 augustus 2024). In deze tentoonstelling draait het om tekeningen op papier. Dat klinkt wellicht in eerste instantie niet zo spectaculair als de schilderijen van de beroemde kunstenaars die in hetzelfde gebouw te zien zijn, maar niets is minder waar.
Al snel zien we zeer interessante tekeningen uit een periode van de late middeleeuwen tot nu. Door schetsen en tekeningen van kunstenaars te bestuderen, leren we veel over de kunstenaar en hoe deze werkt. Zo zien we dat Hans Holbein de Jonge moderne technieken waarschijnlijk van zijn vader leerde of dat Caspar David Friedrich en Canaletto van te voren veel research deden. Elke nieuwe zaal zit vol met unieke werken van grote kunstenaars. Van de fascinatie van Pollock voor Picasso tot de humor in het werk van Andy Warhol. Deze expositie is werkelijk uniek en echt heel leerzaam. Zoiets krijg je maar zelden te zien in een museum.
De rest van de tijd brengen we door in de zalen van het hoofdgebouw. Kunstmuseum Basel is ontstaan uit de oudste openbare kunstcollectie ter wereld en dat maakt het museum dus echt bijzonder. Werkelijk elke periode uit de kunstgeschiedenis is voorzien van werken van de belangrijkste kunstenaars van dat moment. Regelmatig gaat het enorme aanbod je duizelen. Persoonlijke favorieten zijn onder andere de Zwitserse kunstenaars die vanaf de 18de eeuw de bergen ingingen om deze vast te leggen op het doek. De prachtige Alpenlandschappen van onder andere Caspar Wolf en Alexandre Calame maken grote indruk.
Fondation Beyeler
Van een heel andere orde, maar minstens zo belangrijk is museum Fondation Beyeler. Hiervoor nemen we de tram vanuit het centrum van Bazel naar het iets verderop gelegen Riehen. In dit klassiek ogende Zwitserse stadje vind je zomaar een museum van wereldformaat. Middenin het groen staat het prachtige museumgebouw dat is ontworpen door Renzo Piano.
Fondation Beyeler staat bekend om exposities van topklasse en wat dat betreft vallen we met onze neus in de boter. Tot en met 11 augustus 2024 loopt een experimentele tentoonstelling waarin het museum, de curatoren en de deelnemende kunstenaars alle regels overboord hebben gegooid. Zo heeft de expositie geen vaste naam, maar wisselt deze op willekeurige momenten.
Datzelfde gaat op voor de kunst in de zalen. Vaak zijn werken van verschillende kunstenaars strak tegen elkaar gehangen. Zo zien we een rijtje met werken van Monet afgewisseld met een doek van Gerhard Richter. Of staan er kenmerkende sculpturen van Alberto Giacometti strak opgesteld tegenover schilderijen van Francis Bacon. Echt heel mooi gedaan. Om het allemaal verwarrender te maken, lopen er ‘medewerkers’ van het museum rond die blijkbaar random schilderijen weghalen en vervangen. Deze tentoonstelling is dus nooit hetzelfde.
Elke zaal in het museum kent een verrassing. De rode draad is kunst van het hoogste niveau, maar het is de presentatie die zorgt voor de echte verwondering. Op deze manier is het bezoeken van een museum spannender en een stuk minder statisch. Constant kom je als bezoeker voor een verrassing te staan. In een installatie van Tino Seghal sta je plots oog in oog met mensen die stukken van Beethoven zingen om vervolgens in een zaal te komen waar sculpturen van verschillende kunstenaars oog in oog met elkaar staan. En dan zijn er ook nog kunstwerken die geen vaste plek hebben, maar door het museum zweven.
Ook buiten in de tuin is van alles te zien. Het spectaculairst zijn de mistinstallaties van de Japanse Fujiko Nakaya. Deze zorgen ervoor dat het museum verdwijnt achter een dikke laag mist, waardoor je niet eens ziet waar de ingang is. Verdwaald afwachten is het enige dat in dit geval mogelijk is. Ook mooi is de kas naast het restaurant van het museum. Daarin blijkt achterin een grote pluche beer te slapen, een bijzonder werk van kunstenaar Precious Okoyomon. Fondation Beyeler heeft ons echt weten te verrassen. Als je denkt dat alle (kunst)musea min of meer hetzelfde zijn, dan moet je echt naar deze tentoonstelling.
Eten en drinken in Bazel
Tijdens ons (korte) bezoek aan Bazel hebben we gegeten en gedronken op een paar mooie locaties. Graag delen we 2 adressen ter inspiratie.
Restaurant Kunsthalle
Een bezoek aan Bazel is niet compleet zonder een bezoek aan dit iconische restaurant. De kaart is klassiek, maar dan wel van een hoog niveau. In de zomer hebben ze een prachtig terras, maar het mooist eet je in de zaal met het kunstwerk van Verner Panton (die vaste klant was in de Kunsthalle) aan het plafond. De installatie hing eerst bij de wereldberoemde designer thuis, maar is na zijn dood door zijn familie aan het restaurant geschonken.
Les Trois Rois
Is je budget lekker ruim, dan is een verblijf in het 5-sterrenhotel Les Trois Rois een aanrader. Prachtig gelegen in het hart van de stad, met geweldig uitzicht op de Rijn. Ons budget was wat kleiner, maar dan kun je altijd wat gaan drinken in de hotelbar. Deze is meerdere keren internationaal in de prijzen gevallen en staat bekend om de interessante cocktailkaart en de zeer uitgebreide collectie whisky en wijn.
Reizen naar Zwitserland en door Zwitserland
Duurzamer reizen is voor ons erg belangrijk. Daarom hebben we de reis van een naar Zwitserland per trein gedaan en hebben we in Zwitserland ook gebruik gemaakt van het openbaar vervoer (treinen, trams en bussen). Met de Swiss Travel Pass reis je heel eenvoudig en comfortabel door het land. Onze ervaring met het Zwitserse OV is heel positief. Bovendien kun je met de Swiss Pass ook gratis (of met korting) naar binnen in heel veel Zwitserse musea.
