Brugge was onlangs de literaire hoofdstad van het Nederlands taalgebied. Tijdens het nieuwe literatuurfestival Bru∙Taal was er van alles te doen in de stad. Een goede reden voor ons om naar Brugge af te reizen.
Ik bezocht Brugge en Bru∙Taal tijdens het openingsweekend. Ik arriveerde aan het begin van de middag terwijl ’s avonds pas de opening van het festival is. Tijd genoeg om door de stad te wandelen en te genieten van de prachtige architectuur en op zoek te gaan naar verbindingen tussen Brugge en taal.
Een goed begin voor zo’n zoektocht is een lunch bij Books & Brunch. Hier ontbijt of lunch je tussen de boeken. Alle muren staan vol met tweedehands boeken. Tijdens het eten of drinken kun je alles pakken en doorbladeren en ook alle boeken zijn te koop voor een zeer schappelijke prijs. Bovendien is het eten erg goed. De enorme croque monsieur is een aanrader.
Boekdrukkunst
Brugge speelde een belangrijke rol in de opkomst van de boekdrukkunst in de Lage Landen. In de bibliotheek van de stad hebben ze een prachtige collectie oude en unieke boeken. Ik krijg er een uniek voorproefje op de tentoonstelling over het werk van de 15de-eeuwse drukker Colard Mansion. In 2018 zal dit werk aan het grote publiek worden getoond.
Nog steeds zijn er in Brugge mensen bezig met oude ambachten en het creëren en scheppen van nieuwe dingen. Handmade in Brugge is een keurmerk waaraan je alle ambachtelijke producten van de stad kunt herkennen. Bezoek zeker de website voordat je een bezoek aan Brugge brengt. In een pop-up-store van Handmade in Brugge krijg ik van alles te horen over de revival van het ambacht in Brugge.
Voor ik naar de openingsavond in het prachtige Concertgebouw ga, is er nog tijd voor een diner in één van de beste restaurants van Brugge: Patrick Devos. Vooral de combinatie van wijnen en spijzen is hier van zeer hoog niveau. Een restaurant om nog eens terug te komen.
Verhalen uit de grote stad
Daarna gaat het festival Bru∙Taal echt van start. Verhalen uit de grote stad is een programma waar bekende en onbekende schrijvers verhalen voordragen over de grote stad. Sandro Veronesi neemt de toeschouwer mee naar Rome, Adriaan van Dis gaat naar Maputo en Ilja Leonard Pfeijffer natuurlijk naar Genua. Meerdere talen komen aan bod. Naast het Nederlands zijn dat Frans, Italiaans en Arabisch. Bru∙Taal is dus een internationaal festival. Wel is het vreemd dat op deze avond Vlaamse auteurs ontbreken.
De volgende dag in Brugge staat in het teken van taal en toerisme. Tussen de programmaonderdelen door is er voldoende tijd om de prachtige stad te ontdekken. Het is al flink wat jaar geleden dat ik in Brugge was, dus ik wil zoveel mogelijk in mij opnemen. De dag begint met literatuur. In het mooie neogotische Provinciaal Hof is er een dubbelinterview met Ilja Leonard Pfeijffer en Herman Leenders. Alhoewel de interviewer zelf niet zo scherp was, is het gesprek toch erg leuk. De schrijvers hebben veel gemeen en delen vooral hun scherpe kijk op de liefde.
Cees Nooteboom
Ook in het Provenciaal Hof is een interview met Cees Nooteboom. Ook hier is de interviewer niet heel goed (dat is wel iets waar het festival aan moet gaan werken), maar het blijft een genot om een grote schrijver als Cees Nooteboom te horen vertellen over zijn leven, de manier waarop hij werkt en de plaatsen waar hij woont. Ik vond het ook een enorme eer dat hij na afloop een boek voor me wilde signeren.
Buiten is het zulk prachtig weer dat ik me laat verleiden tot een rondvaart door de stad.Iets wat meer mensen die dag van plan waren, dus ik sta zo’n 45 minuten in de rij voor ik aan boord mag. Het is allemaal de moeite waard want Brugge is nog mooier vanaf het water. Een andere manier om de stad te bewonderen is het beklimmen van het Belfort, maar daar is de wachttijd helaas meer dan een uur.
Brugge is zeer populair bij toeristen. Dat is iets wat je voor lief moet nemen als je de stad bezoekt. Gelukkig zijn er nog genoeg plekken waar het stil en rustig is in de stad. Zoals in wel meer steden sjokken de meeste toeristen over een kleine route langs maar een paar pleinen en straten, daarbuiten zie je ze nauwelijks.
Wandel eens naar het oosten van de stad, richting de molens op vesten. Onderweg kom je langs het interessante Kantcentrum en het Museum voor Volkskunde. Helemaal aan de rand van de oude stad vind je het geboortehuis van Guido Gezelle. Daarbinnen is een klein museum, een prachtige tuin en een geweldig beeld van kunstenaar Jan Fabre. Even verderop vind je ook Café Vlissinghe, het oudste café van de stad. Al sinds 1515 kun je hier terecht voor een hapje eten of een lokaal biertje.
Mooi contrast
Na deze wandeling is het tijd voor een onderdeel van Bru∙Taal. In de middeleeuwse Poortersloge is een interessant programma onder de naam Brutalavista. Na binnenkomst valt als eerste op dat het gebouw alleen aan de buitenkant prachtig is. Binnenin lijkt het eerder op een vervallen kantoorpand. Voor het programma van Brutalavista maakt dat niet uit, de troosteloosheid van het pand vormt juist een mooi contrast met de woorden die er binnen worden gesproken en gezongen.
Onder leiding van een gids zwerven kleine groepjes door het pand en komen onderweg allerlei optredens tegen. Erg mooi is de muziek van het duo Marjolein Van der Meer & Raymond Deirkauf. Ze maken duistere triphop met sprookjesachtige teksten. Muzikaal gezien moet je denken aan acts als Massive Attack. Het allerbeste optreden is van theatergezelschap Hof van Eede die de toeschouwer meeneemt op een denkbeeldige reis naar Odessa.
Boottocht met Adriaan van Dis
Daarna volgt misschien wel het hoogtepunt van de trip naar Brugge en Bru∙Taal: een boottocht met Adriaan van Dis. Omdat de rondvaartboten in Brugge niet zo groot zijn, is het gezelschap aan boord klein. Dat ik eerder die dag al dezelfde route heb gevaren maakt niet uit, want de context is totaal anders. Van Dis vertelt het bijzonder verhaal over zijn afkomst, zijn moeder en hoe het is om op te groeien met de verhalen over Nederlands-Indië en de oorlog.
Brugge heeft vele erg goede restaurants. De keuze voor deze avond valt op Bistro Refter. Tot 2016 was dit de bistro die hoorde bij het driesterrenrestaurant Karmeliet. Die laatste is inmiddels gesloten, maar Refter bestaat nog steeds. Hier eet je klassieke Belgische gerechten.
Na nog een afzakkertje in één van de vele cafés van de stad is het weekend Brugge alweer voorbij. Ik heb erg genoten van zowel het festival als van de stad. Ik moet snel maar weer eens terug! Of voor een volgende editie van Bru∙Taal of om met vrienden in één van de uitstekende restaurants te eten.
