Onlangs waren we op reis in de Duitse regio die urbanana wordt genoemd. Onze eerste stop was de stad Essen in het Ruhrgebied. Hier gingen we op zoek naar alles wat te maken heeft met design en vakmanschap.
Allereerst maar eens de uitleg wat de term urbanana nu precies inhoudt. Met urbanana wordt de banaanvormige stadsjungle bedoeld die zich uitstrekt van het Ruhrgebied en Düsseldorf tot Keulen. Deze rauwe, veelzijdige en sterk verstedelijkte regio ligt in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, net over de grens met Nederland. Hierdoor is urbanana uitstekend te bezoeken per trein. Met de ICE ben je zo in Düsseldorf en Keulen. Wij moesten een kleine overstap maken richting Essen.
Hart van het Ruhrgebied
Essen in een behoorlijk grote stad en wordt vanwege de centrale ligging wel beschouwd als de onofficiële hoofdstad van het Ruhrgebied. Ooit was Essen een belangrijk industrieel centrum in Duitsland en dat zie je terug door de oude fabrieken en industriële complexen die er nog staan – en tegenwoordig veelal andere functies hebben.
Net als andere steden in het Ruhrgebied heeft Essen geen historische binnenstad, want deze is grotendeels vernietigd in de Tweede Wereldoorlog. Omdat er veel industrie was in het Ruhrgebied speelde de regio een grote rol in de oorlogsproductie. Derhalve was het een interessant doelwit voor de geallieerden. In Essen bestaat de skyline daarom uit veel nieuwbouw van na de oorlog.
urbanana & Essen
Waarom Essen? Het prijswinnende reisconcept urbanana komt voort uit een samenwerking tussen verschillende toerismebureaus in Noordrijn-Westfalen. Het nodigt uit tot een bezoek aan de ‘urban jungle’ die begint bij het Ruhrgebied. En dan is Essen als middelpunt natuurlijk de aangewezen plek. De focus ligt trouwens niet op een bezoek aan de klassieke bezienswaardigheden, maar meer op het ontdekken van de verschillende wijken in de stad. En door het thema design & vakmanschap kom je al snel op andere plekken terecht dan gebruikelijk. Leuk!
Vier het onvolmaakte in Unperfekthaus
We beginnen onze tocht door Essen met een bezoek aan het Unperfekthaus. Dit warenhuis is een creatieve broedplaats, restaurant, hotel en coworking space ineen en bevindt zich midden in het centrum van de stad. Voor een paar euro heb je de hele dag toegang tot het pand. Alles draait hier om het creatieve proces dat voorafgaat aan het ‘perfecte’ product. Dat is althans wat eigenaar Reinhard Wiesemann ons vertelt tijdens de rondleiding. Het Unperfekthaus staat voor durf, want alles wat nieuw is begint immers onvolmaakt. We komen langs verschillende ateliers, een winkel met kunst, een muziekstudio, meerdere vergaderruimtes, een podium, een fotostudio, een danszaal en ga zo maar door. Een inspirerende plek waar iedereen welkom is. Daarnaast ontdekten we dat je er heel goed kunt lunchen. Er is een menukaart vol heerlijk eten en drinken. Bovendien zijn er veel vegan en vegetarische opties. Unperfekthaus bevindt zich grappig genoeg middenin het drukke winkelgebied van Essen, als een soort zwart schaap. Zo ligt het gigantische winkelcentrum Limbecker Platz er recht tegenover. Daar vind je de grote ketens en veel mensen uit de regio gaan ernaartoe voor een dagje uit.
Het hippe Rüttenscheid
Bij de meeste steden vind je net buiten het centrum vaak de interessantste plekken. Zo ook in Essen. Vanuit het stadscentrum wandelen we naar de wijk Rüttenscheid. Dit is één van de tofste en populairste plekken van het Ruhrgebied. Kloppend hart van deze bruisende wijk is de Rüttenscheider Straße, door bewoners liefkozend ‘Rü’ genoemd. In deze lange straat vind je concept stores, bars & restaurants, galeries en koffietentjes. Ook is Museum Folkwang, een museum voor moderne kunst, om de hoek. Tips zijn KohleCraftWerk (craft beer), Café Zucca (een roze geschilderd café), Hitzefrei Eiskreationen (voor lekker ijs, koffie en koek) en COB Concept Store (een designwinkel met stijlvolle, ecologische producten).
Eten & drinken in Südviertel
Vanuit Rüttenscheid nemen we de tram om even verderop uit te stappen bij de Moltkestraße in het nabijgelegen stadsdeel Südviertel. In dit deel van de stad bevinden zich niet alleen de meeste kantoortorens van grote bedrijven, maar is er ook een bijzonder creatieve scene actief. Rond de Isenbergplatz kun je designerwinkels, trendy bars en tweedehandswinkels bezoeken. Zo heb je bijvoorbeeld Café Goldbar, een hippe bar waar je welkom bent voor cocktails, bijzondere biertjes en bandjes. Zeer populair onder de wijkbewoners. Schuin daartegenover vind je Café De Prins. Dit is een plek waar je terecht kunt voor bier en, zoals de naam al verklapt, Nederlands eten. Lekker aan de bitterballen en frikandellen!
Hou je trouwens van eten én boeken? Dan is Café Livres een aanrader. Dit is een klassiek Frans literair café met heerlijke drankspecialiteiten en culinaire hoogstandjes. Wij aten hier smakelijk belegde flammkuchen. Leuk zijn ook de details in dit café. Zo leest de menukaart als een geschiedenisboek over Essen en word je tijdens je toiletbezoek voorgelezen uit een boek.
Industriële geschiedenis bij Zollverein
Als klap op de vuurpijl bezoeken we ook nog Zollverein in het noordoosten van Essen. Hier was ooit de grootste kolenmijn van de wereld te vinden. Sinds 2001 staan deze kolenmijn en het bijbehorende industriecomplex op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De voormalige kolenmijn is een symbool van de veranderingen die hebben plaatsgevonden in het Ruhrgebied. Vandaag de dag heeft Zollverein een culturele bestemming.
Op het enorme terrein vind je onder andere Het Ruhrmuseum, met de langste roltrap van Europa, en het danscentrum PACT Zollverein. Ook zijn er restaurants, winkels en galeries te bezoeken. In de zomer kun je zwemmen in een voormalige zeecontainer, omgeven door rood staal, en in de winter kun je schaatsen op het terrein van de voormalige cokesfabriek. Het terrein, waar natuur en industrie hand in hand gaan, is trouwens zeer fotogeniek.
Red Dot Design Museum
Eén van de hotspots op het terrein van Zollverein is het Red Dot Design Museum. We brachten een bezoek aan dit museum. Aan de buitenkant zie je het niet direct, maar dit museum is heel groot. Op een oppervlakte van maar liefst 4000 m2, verdeeld over 5 verdiepingen, worden de producten getoond die zijn bekroond met een Red Dot Design Award. Ieder jaar opnieuw wordt deze beroemde ontwerpwedstrijd gehouden en buigt een internationale jury van experts zich over de ingezonden producten. Denk aan stofzuigers, kinderwagens, badkameraccessoires, verlichting, laptops, fietsen, kleding; je kunt het zo gek niet bedenken.
Naast de hoofdtentoonstelling zijn er ook thematentoonstellingen die een inzicht bieden in de wereld van design. Zo was er ten tijde van ons bezoek onder andere een expositie te zien over Urban Mobility. Hier worden de oplossingen getoond die fabrikanten en ontwerpers bieden voor een nieuwe stedelijke mobiliteit die zich met name op fietsen richt. Het is het kader van de klimaatverandering immers tijd om verder te kijken dan de auto. De tentoonstelling presenteert zowel gewone fietsen en elektrische fietsen als slim bedachte en goed ontworpen accessoires voor forenzen in de stad.
Inspirerend bezoek
Van te voren wisten we niet goed wat ons stond te wachten in Essen. We kenden de stad eigenlijk alleen van naam. Maar wat is hier een hoop leuks te beleven! We zijn aangenaam verrast. Deze stad was het startpunt van ons bezoek aan de ‘urban banana’. Vanuit hier reizen we nog verder naar Düsseldorf en Keulen. Ook bij die bezoeken zal het draaien om een ontdekkingstocht buiten de gebaande paden. In Essen logeerden we trouwens in het Flowers Hotel. Dit is een designhotel, met rooftop bar, nabij het centraal station van de stad. De kamers zijn modern ingericht en hebben een zogeheten betonlook. Een prima hotel met goede bedden en uitzicht op het stadscentrum.