Het imago van jenever is nogal stoffig. Zeker als je het vergelijkt met bijvoorbeeld whisky. Hooghoudt laat met twee gelagerde jenevers zien dat de vooroordelen onterecht zijn. Sterker nog: de Aged 16 en Aged 23 zijn spectaculair goed.
Vatrijping kennen we vooral van whisky en zware bieren, maar het is ook al geruime tijd in trek bij de makers van jenever. Er zijn echter maar weinig makers die daar zoveel toewijding in stoppen als Hooghoudt. De twee jenevers waar het in dit geval om gaat hebben 23 jaar doorgebracht in vaten waar eerst Oloroso-sherry in heeft gezeten.
Het verhaal van beide jenevers begint in 1998. Hero Jan Hooghoudt, de derde generatie in het familiebedrijf, gebruikte voor de laatste keer de oude koperen ketels in de distilleerderij voordat deze vervangen zouden worden. Hij gebruikte hiervoor de beste granen, waardoor een jenever van uitzonderlijk hoge kwaliteit ontstond. Deze ging vervolgens in een aantal sherryvaten.
Daarna deed de tijd zijn werk. De geuren en smaken uit het hout vermengden zich met die van de jenever. Eens in de zoveel tijd proefden de medewerkers van Hooghoudt of het resultaat al goed genoeg was. Pas na 23 jaar was men tevreden en kwam de volgende stap. Hierin weet jenever zich te onderscheiden van whisky. Bij whisky mag je namelijk niets extra toevoegen aan de drank.
In het geval van jenever is dat wel mogelijk. Door destillaten van onder andere planten, kruiden en fruit toe te voegen kunnen smaken worden geaccentueerd. Het resultaat is een jenever die enorm rijk is aan smaak. In het geval van deze twee jenevers van Hooghoudt is die smaak zo spectaculair dat zelfs ervaren whisky-proevers onder de indruk zijn. Dat hebben we gemerkt tijdens een geweldige proeverij met diner in het Amsterdamse Conservatorium Hotel.
Hier proefden we overigens ook nog twee andere jenevers van Hooghoudt die de moeite van het vermelden waard zijn. Allereerst de Zero Zero 24, een alcoholvrije variant die het erg goed doet in een mix met een goede tonic. Daarna volgde een variant van de klassieke cocktail Rob Roy, waarin de whisky was vervangen door Hooghoudt Peated. Dat is ook een jenever die veel whisky-liefhebbers zal bekoren.
Aged 16
Als eerste proefden we Aged 16, een unieke jenever waar een bijzonder verhaal aan vastzit. In 2005 ontdekte een nieuwe medewerker van Hooghoudt dat er nog best wat ruimte was in de vaten die inmiddels 7 jaar lagen te rijpen. Tijdens vatrijping verdampt namelijk een aanzienlijk deel van de drank. Hij besloot de vaten weer tot de rand toe te vullen met jenever. Gelukkig kwam men na een aantal gevulde vaten achter deze blunder, waardoor de rest van de vaten intact bleef.
Voor de bijgevulde vaten stond de teller weer op nul. Door de toegevoegde jenever telden de voorgaande jaren niet meer mee voor de leeftijd. Als een geluk bij een ongeluk bleek 16 jaar later dat deze onbedoelde ingreep had gezorgd voor een unieke smaak en complexiteit. Deze jenever smaakte beduidend anders dan die uit de vaten die 23 jaar met rust waren gelaten. Het eerste van van deze afwijkende reeks van 16 jaar oude jenever is nu gebotteld.
Aan deze jenever zijn gedistilleerde botanicals van onder meer hop, zoethout, iriswortel en jeneverbes toegevoegd. Het resultaat is een single barrel, cask strenght jenever die je omver zal blazen met zijn rijke palet aan geur en smaak. We proeven: karamel, vanille, rijp fruit, peper, hout, citrus. Opvallend was dat de whiskyliefhebbers aan tafel woorden te kort kwamen om de rijke smaak te omschrijven. Hans en Becky Offringa van The Whisky Couple waagden een poging en kwamen met fantastische omschrijvingen als ‘candied cigar boxes’.
Aangezien deze jenever cask strength is met een percentage van 59,2 kan er gerust wat water aan worden toegevoegd. Hierdoor is de kick van de alcohol net wat minder heftig, waardoor je makkelijker alle smaken kunt ontdekken. We waarderen het overigens dat Hooghoudt heeft gekozen om de jenever in zijn meest pure vorm aan te bieden en niet zelf al de drank te verdunnen tot een gangbaar alcoholpercentage. Van deze jenever zijn 430 flessen verkrijgbaar.
Aged 23
De 23 jaar oude variant is dus de jenever die sinds 1998 onaangeroerd is gebleven. Dat zie je bijvoorbeeld aan de kleur die nog dieper is die van de 16-jarige. Door het ongestoord rijpen is het alcoholpercentage bij deze jenever nog hoger, maar liefst 64,1%. Bij deze versie proeven we vooral de diepe, volle smaken van al die jaren in het sherryvat. De aged 23 is minder complex dan zijn jongere broertje, maar de smaken die je proeft zijn nog dieper en rijker. Dit is een jenever waarvan je met één glas een hele avond kunt genieten.
Vat 577 heeft slechts 225 flessen jenever opgebracht. Hieraan is destillaat van jeneverbes gentiaan, laurier, iriswortel en sinaasappelschil toegevoegd. Dit zorgt dat de unieke smaken nog verder uitgediept worden. We proeven onder andere rijpe dadel, gedroogd vijgen, amandel en specerijen. Wie liefhebber is van whisky die op Oloroso-vaten heeft gelegen, zal diep onder de indruk zijn van hoe Hooghoudt de smaken heeft weten uit te lichten.
Met deze twee producten laat Hooghoudt zien dat ze jenevers kunnen maken die niet onder hoeven te doen voor exclusieve en complexe whisky’s. De twee dranken zijn natuurlijk niet 1 op 1 met elkaar te vergelijken, maar qua smaakbeleving is deze jenever minstens zo goed. Tijdens een proeverij met liefhebbers zullen deze twee waarschijnlijk grote indruk maken.
Het mooie aan dit alles is dat Hooghoudt nog meer voor ons in petto heeft. Zo zal de Aged 23 de komende 5 jaar worden opgevolgd door elk jaar een nieuwe fles uit dezelfde serie vaten, maar dan wel met net even andere botanicals. Ook de Aged 16 zal waarschijnlijk opvolgers krijgen. Er is immers slechts gebruik gemaakt van de eerste van de 7 per ongeluk bijgevulde vaten. Hooghoudt heeft de komende jaren dus nog heel wat verrassingen voor ons.
Heb je interesse in een fles (of twee)? Dan kun je het beste Hooghoudt volgen op Instagram of Facebook of een bezoek brengen aan een van de Hooghoudt Ambassadeurs Slijters