Karin Bos schildert het overweldigende landschap van IJsland

Karin Bos - Back to Basecamp — Back to Basecamp 2

Al een tijdje werkt kunstenaar Karin Bos aan haar serie Back to Basecamp. Het toont de ongelooflijke diversiteit van het IJslandse landschap. Van 19 oktober t/m 16 november is er een expositie bij galerie Projectruimte BMB in Amsterdam. Hier worden ook delen uit Back to Basecamp getoond.

In 2015 heeft Karin Bos een rondreis van 2 weken gemaakt door IJsland. Ze huurde een four wheel drive, nam een tentje mee en trok de natuur in. Wat ze vervolgens aantrof, heeft een diepe indruk op haar gemaakt. Het IJslandse landschap is meedogenloos en straalt pure kracht uit. Het is zowel gevaarlijk als intens mooi. Karin Bos was verrast door de diversiteit: het zwarte puntige lavalandschap, gletsjers, ijsbergmeren, vulkanen, kraters, soms gevuld met stenen of melkachtige vloeistof, bronnen, geisers, borrelende en stinkende gele zwavelvelden, kloven, watervallen en rivieren waar je met de auto doorheen moet.

Bovendien heb je ook nog de plotselinge omslag van het weer op IJsland. De tocht per auto naar de Askja vulkaan en de diverse wandelingen in dat gebied hebben het meeste indruk gemaakt op Bos. Mede vanwege een zandstorm in de woestijn tijdens een rit. Ze zag door de storm werkelijk geen hand voor ogen en moest heel goed opletten dat ze niet vast kwam te zitten of lek zou rijden op een steen.

Terug in Amsterdam bleek Karin Bos zo’n 1500 foto’s te hebben gemaakt in die twee weken. Deze foto’s dienden voornamelijk als geheugensteun om de landschappen goed uit te kunnen werken op doek. In haar atelier is vervolgens Back to Basecamp ontstaan. Tot nu toe bestaat de serie uit 30 werken, gemaakt in 2016, 2017 en 2018.

Van mens naar landschap

Eerder stond in het werk van Karin Bos veelal de mens centraal en dan met name de relaties tussen mensen. Machtsverhoudingen binnen die relaties intrigeren haar, tussen man en vrouw, volwassene en kind, of tussen kinderen onderling, waarbij groepsvorming versus de eenling een rol speelt. Daar waar het streven naar harmonie mislukt, waar het wringt en schuurt, daar wordt het interessant.

Ook ging het vaak over misbruik en geweld, zonder direct zichtbaar te zijn. In de wereld van Bos is niemand onschuldig, ook de kinderen niet. Het werk bevat een ondertoon van tragiek, de tragiek van het menselijk tekort. Het verlangen naar zuiverheid en puurheid, in de wetenschap dat puurheid kwetsbaar is en maar van korte duur. Dit gegeven relativeert Bos door het met compassie en humor te benaderen.

Op een gegeven moment heeft ze zichzelf de vraag gesteld: kan ik ook iets over mensen vertellen zonder dat ze letterlijk in beeld zijn? Dit resulteerde in sprookjesachtige landschappen, waarin altijd iets aanwezig is dat vervreemdend werkt. Deze schilderijen van schuurtjes, vakantiehuisjes en caravans in het bos worden niet spannend door de handeling of uitstraling van de hoofdpersoon, maar door het kleurgebruik, het licht en de wijze waarop de kwast op het doek wordt plaatst. Belangrijk is de suggestie. Het roept een filmische wereld op, een wereld waar niets is wat het lijkt en waar een vrolijk vakantietafereel evengoed de plek van een verschrikkelijke misdaad kan zijn. Deze spanning en meerduidigheid intrigeren.

Op zoek naar landschappen zonder stoorzenders

Het landschap en de natuur spelen een steeds grotere rol in het werk van Bos. Omdat de infrastructuur en verstedelijking echter zo aanwezig zijn in Nederland en de natuur overgeorganiseerd is, ontstond de behoefte om gevarieerder bronmateriaal te vergaren. Daarom heeft ze een aantal artist-in-residencies in het buitenland gedaan.

Bos zoekt naar beelden en situaties die een dubbel gevoel bij haar oproepen. Die benadrukt ze door iets onverwachts te laten gebeuren, of te verhevigen door kleurgebruik. Met name de Spaanse en IJslandse landschappen zijn een grote bron van inspiratie. Wat haar trekt is de leegte, de verscheidenheid, de kleuren, de vegetatie, het licht en de ruigheid van het landschap. Het is er niet om te behagen. Het heeft een donkere kant die goed bij haar werk aansluit.