Het oude India kent talloze mythen, fabels en verhalen waarin waarheid, fictie en religie in elkaar samenvloeien. In de roman Victoriestad vertelt Salman Rushdie het prachtige verhaal van de stad Bisnaga in de 14de eeuw.
Centraal staat Pampa Kampana, die als 9-jarig meisje de tragische dood van haar moeder moet aanschouwen. Na deze heftige gebeurtenis krijgt ze bezoek van een godin en beschikt ze zelf over bijzondere goddelijke krachten. Ze sticht hiermee de stad Bisnaga uit een zak met zaadjes. Door te fluisteren geeft ze de stad en haar inwoners vorm. Bisnaga groeit uit tot een grote stadsstaat en hiermee ontstaan er ook problemen. Zelfs voor iemand met goddelijke krachten is een stad besturen en iedereen tevreden houden een complexe klus.
Salman Rushdie brengt ons het verhaal door een verteller op te voeren die de verloren gegane verhalen van en over Pampa Kampana in handen krijgt, nadat ze eeuwen begraven hebben gelegen. Het verhaal van Victoriestad is dus de interpretatie van een enigszins simpele man van het epische verhaal. Hierdoor brengt Rushdie een extra laag aan. Zo zien we op sommige plekken in het boek schuingedrukte passages die soms simpele vertalingen van verzen zijn en soms opmerkingen van de verteller over bijvoorbeeld passages die in zijn ogen te langdradig zijn.
Heersers en godinnen
Wat opvalt aan het verhaal is dat het in de basis een soort epos over heersers en godinnen is, maar dan wel met een unieke draai. In Bisnaga zijn vrouwen namelijk net zo belangrijk als mannen. Zo zijn de elitetroepen van de koning en zijn broers allemaal vrouw, maar dat gaat Pampa Kampana nog niet ver genoeg. Ze vindt ook dat de opvolger van de koning een van zijn dochters moet zijn. Naast het vertellen van een mooi verhaal weet Victoriestad ons ook aan te zetten tot nadenken.
Op knappe wijze brengt Salman Rushdie een avontuurlijk verhaal vol bonte personages in een prachtige wereld die zomaar had kunnen bestaan, maar weet hij tegelijkertijd ook onderwerpen als religie en vrouwenrechten aan te boren. In dit spanningsveld is Rushdie op zijn best. Alles zit zo vreselijk goed in elkaar en is tegelijkertijd frivool en vol fantasie. Victoriestad behoort tot het beste werk uit het fantastische oeuvre van Salman Rushdie.