Midden in Duitsland ligt de deelstaat Thüringen. Het is een prachtige regio waar heuvellandschap en eindeloze diepgroene bossen worden afgewisseld met historische steden vol cultuur. Een ideale bestemming dus voor mensen die van een gevarieerde vakantie houden. Onlangs pakte ik de trein om dit bijzondere gebied zelf te ontdekken.
Dat je niet ver over de grens hoeft om in een totaal andere wereld te belanden, bewijst Duitsland keer op keer. Er valt zoveel moois te beleven. Thüringen is ook weer zo’n gebied. Het leent zich door het landschap uitstekend voor actieve vakanties waarbij activiteiten als wandelen, fietsen en kanoën centraal staan. Maar ook de cultuurliefhebber kan er goed terecht. Thüringen staat bekend om de vele kastelen, forten en historische parken. Denk verder aan kunststromingen als renaissance, barok, classicisme en jugendstil, maar ook aan beroemde personen als Goethe, Luther, Bach, Liszt, Gropius en Nietzsche. En vergeet de Reformatie van Maarten Luther natuurlijk niet!
Treinreis
Zoals gezegd ging de reis naar Thüringen per trein. Het is lang geleden dat ik een lange reis maakte met de trein, omdat ik eerder geneigd ben om de auto of het vliegtuig te pakken, maar het is verrassend goed te doen. De Duitse ICE-treinen, die op verscheidene stations in Nederland stoppen, zijn van allerlei gemakken voorzien. Ik ben vooral erg blij met de hoeveelheid beenruimte en de airco aan boord. En tijdens de reis kan ik fijn naar het steeds veranderende Duitse landschap staren. Na een overstap in Frankfurt en eentje in Erfurt, sta ik 7 uur na vertrek uit Utrecht in hartje Weimar.
Weimar
Wat me meteen opvalt is de gemoedelijke sfeer van de stad en de vele kleuren waarin de oude huizen zijn geschilderd. Vooral de kleuren geel en bruinrood lijken de boventoon te voeren. Later op de dag zal tijdens de stadswandeling blijken dat hier inderdaad een reden voor is. Bekende huizen werden tot 1999 geel geschilderd zodat buitenstaanders hun weg makkelijker konden vinden in de stad. En de bruinrode kleur verwijst naar de tijd waarin huizen werden geschilderd met ossenbloed.
Hotel aan het park
Voordat ik en de groep waarmee ik reis een stadswandeling gaan maken, checken we eerst in bij het hotel waar we 2 nachten zullen doorbrengen. Het Dorint Am Goethepark is een prima hotel met vele faciliteiten en ligt zoals de naam doet vermoeden aan een park. Het is niet zomaar een park overigens! Het Park an der Ilm, dat is opgetrokken in Engelse landschapsstijl en stamt uit de 18de eeuw, maakt namelijk onderdeel uit van de Werelderfgoedlijst van UNESCO. In totaal staan maar liefst 16 objecten in Weimar vermeld op deze lijst. En de stad herbergt ook nog eens 27 musea, weet de stadsgids ons te vertellen.
City Tour
Een stadswandeling is overigens echt een aanrader. De historische binnenstad van Weimar is prima te voet te ontdekken. Wij krijgen vandaag een rondleiding van de enthousiaste Gesa. De tour start met het woonhuis, tevens museum, van Johann Wolfgang von Goethe. De beroemde dichter/schrijver voltooide hier onder andere zijn werk Faust. Daarnaast was Goethe ook nog jurist, politicus en wetenschapper en heeft hij heel veel voor de stad gedaan. Schrijven leek op een gegeven moment wel bijzaak. Weimar was een florerende stad in de tijd van Goethe en het trok musici, schrijvers, filosofen, schilders en architecten aan.
Volgende stop is de beroemde Herzogin Anna Amalia Bibliothek. Deze bibliotheek, in Rococo-stijl, herbergt maar liefst 1 miljoen boeken. Een aantal boeken wordt tentoongesteld, maar het grootste deel van de collectie bevindt zich onder het plein waarop we staan. Vanaf daar lopen we via het oude stadskasteel, Stadtschloss, verder naar de Herderplatz waar we bij Café am Herderplatz allerlei soorten gebak mogen proeven. Lekker! Aan dit plein bevindt zich overigens ook de mooie Petrus en Pauluskerk waar je binnen een kijkje kunt nemen.
Daarna lopen we door oude straatjes richting het Theaterplatz waar zich zowel het Bauhaus Museum bevindt als het gebouw van het Deutsches Nationaltheater Weimar, dat onder andere voormalig stadsinwoners Bach en Liszt op hun lange artiestenlijst heeft staan. Ook tref je op dit plein het standbeeld van Goethe en zijn tijdgenoot Schiller aan. Friedrich von Schiller was toneelschrijver, dichter en filosoof en ook deze beroemde Duitser heeft zijn stempel op Weimar gedrukt. In de stad zijn meerdere plekken te vinden die naar hem verwijzen.
Het Bauhaus Museum, dat is gewijd aan het befaamde Duitse opleidingsinstituut voor kunst en kunstnijverheid van Walter Gropius, zal overigens van dit Theaterplatz verdwijnen. De stadsgids vertelt ons dat het vanaf volgend jaar een nieuwe betrekking heeft. Het huidige gebouw wordt dan een museum over de Weimar Republiek. De stad is immers de plek waar de eerste Duitse republiek in 1919 haar grondwet kreeg.
Donkere geschiedenis
Na alle culturele lof over Weimar hebben we het met de gids ook nog over de zwarte bladzijde die de geschiedenis van Weimar kent. Het ligt namelijk in de omgeving waar het nationaalsocialisme als eerste voet aan de grond kreeg en onder de rook van de stad werd het gruwelijke concentratiekamp Buchenwald opgebouwd. Weimar is tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd en verloor vervolgens de pracht en praal tijdens de periode dat het tot Oost-Duitsland behoorde. Ik lees later dat het tot eind jaren negentig heeft geduurd eer de stad weer opkrabbelde. En inderdaad, anno 2017 staat de stad er mooi bij en is het een toeristische trekpleister geworden. Helaas is er geen tijd voor, maar het had me indrukwekkend geleken het Buchenwald Memorial te bezoeken. Het maakt immers onlosmakelijk deel uit van de geschiedenis van Weimar.
Diner
Na de lange stadswandeling is het inmiddels tijd geworden voor het diner. We schuiven aan bij Gasthaus Zum Weißen Schwan, dat zich in het oudste gebouw aan het Frauenplan bevindt. Het pension bestaat al sinds de 16de eeuw en ooit was Goethe er stamgast. De menukaart bestaat uit traditionele gerechten uit Thüringen, waaronder braadworst, schnitzel, forel en aardappelknoedels. Als vegetariër kun je er overigens ook prima eten. Ik kreeg een lekkere risotto voorgeschoteld. En als toetje is de pannenkoek met liefdesverklaring van Goethe een aanrader! Leuk om met je geliefde te delen, want de portie is behoorlijk groot. Na het avondeten drinken we nog wat fruitschnapps (natuurlijk!) in een café aan de Markt en daarna wordt het tijd om ons richting het hotel te begeven, want de volgende dag staat ons een lange fietstocht door de heuvelachtige omgeving van Weimar te wachten.
Fietstocht
Na een goede nachtrust en een stevig ontbijt is het tijd om op de fiets te klimmen. Bij het hotel staat gids Mario van Travel Butler klaar om ons een dag op sleeptouw te nemen. Er staan degelijke fietsen met meerdere versnellingen (die heb je echt nodig!) en een waterdichte fietstas voor ons klaar. Ik ben dol op fietsen, dus laat die tocht maar beginnen! De route die we gaan fietsen, is een gedeelte van de 123 kilometer lange Ilmtal-Radweg. Deze populaire route begint hoog in het Thüringer Woud bij het begin van de Ilm en volgt de rivier helemaal tot aan Kaatschen-Weichau. Wij zullen de route volgen van Weimar naar Bad Sulza, bekend om de kuuroorden en wijngaarden.
Heuvels en kastelen
In Weimar vertrekken we vanaf het mooie Park an der Ilm richting Kasteel Kromsdorf, net buiten de stad. Eerst fietsen we nog tussen de loofbomen, maar al gauw verandert het landschap in heuvelachtig gebied. Prachtige akkers in allerlei kleuren groen trekken aan ons voorbij. We maken even een tussenstop bij Wielandgut Oßmannstedt, de plek waar de bekende 18de-eeuwse schrijver Christoph Martin Wieland woonde. Het gebouw en de omringende tuin vormen tegenwoordig Wieland Museum. Daarna fietsen we weer verder door de groene heuvels langs stille, authentieke dorpjes en onderweg komen we zelfs nog kersenplukkers tegen.
Toscane van Duitsland
Na een tijd verder te hebben gefietst door het gebied, dat volgens gids Mario ook wel ‘het Toscane van Duitsland’ wordt genoemd, komen we aan in het dorpje Eberstedt. Hier vind je een zonnewijzer met een fontein en een kerk speciaal voor fietsers. Grappig gedaan! Even verderop tref je de historische oliemolen Eberstedt Mill. Hier gaan we uitgebreid lunchen. De molen ligt op een soort eiland waar van alles te beleven valt voor gezinnen. Je kunt er ook overnachten. De lunch is ook weer met eerder genoemde lokale specialiteiten als schnitzel, vis, worst en aardappel. Ik neem de gepofte aardappels met groenten en kruidenyoghurt. Daar kan ik wel een tijdje op voort! En natuurlijk ontbreekt op tafel de mosterdolie niet die in de molen wordt gemaakt. We dopen ons brood in deze milde olie.
Met volle buik stappen we daarna weer op de fiets richting Bad Sulza. Het open heuvellandschap verandert hier weer in bosgebied. We fietsen tussen de prachtig groene bomen en af en toe moet je flink gebruik maken van de versnellingen. Thüringen staat bekend om de goede fietspaden. Het is inderdaad prima te doen, maar af en toe rammel je wel flink over de kasseien. Dat zijn we in Nederland natuurlijk niet echt gewend!
Kuuroorden
Bad Sulza is echt prachtig. Zo groen en daardoor erg rustgevend. Niet voor niets rijden we hier langs allerlei kuuroorden. We stappen af om wat foto’s te maken van de wijnranken. Hier begint namelijk ook Saale Unstrut, het gebied met de wijngaarden. We zullen bij de riviermonding van de Ilm, een paar kilometer verderop, als afsluiting van de fietstocht een wijnproeverij krijgen bij een heuse wijngaard: Thüringer Weingut Zahn.
Wijnproeverij
Je kunt ook dineren of picknicken in de wijngaard, maar wij gaan de wijnen proeven in het restaurant van de familie Zahn. Het terras van het wijnrestaurant ligt idyllisch aan de Saale, de rivier die langs het gebouw stroomt. Onder het genot van een kaasplank en flammkuchen maken we kennis met allerlei rode en witte wijnen. Enkele flessen hiervan zijn ook met mooie prijzen bekroond en dat is te proeven. Geen straf na zo’n lange dag fietsen!
Na de wijnproeverij vertrekken we met de taxi terug richting Weimar. Omdat de route anders is dan de fietstocht, zien we nog wat meer van de streek. Het is een mooie zomeravond en af en toe is het uitzicht vanuit de auto echt genieten. Eenmaal aangekomen in Weimar pakken we nog een terras aan de Theaterplatz. Een mooi einde van een fantastische dag! Ik heb uiteindelijk nog lang niet alles van Weimar gezien, maar dat komt wellicht in de toekomst nog wel!
