De Sennheiser HE 1 staat bekend als beste (en duurste) koptelefoon ter wereld. Wat maakt de HE 1 nu zo goed? En is zo’n duur apparaat de koop waard? Ik ontdekte het tijdens een luistersessie in Rotterdam.
Een kans om muziek te luisteren op de Sennheiser HE 1 komt niet altijd voorbij. Heel soms kun je op een audiobeurs eventjes luisteren, nadat je eerst heel lang in de rij hebt gestaan, maar meestal is het gebruik van deze unieke koptelefoon voorbehouden aan de eigenaren die bereid zijn geweest om de verkoopprijs van €69.000 af te tikken.
Tijdens de opening van de nieuwste World of Hearing experience center in Nederland was het mogelijk om kennis te maken met dit zeer bijzondere apparaat. In de gloednieuwe winkel van Schoonenberg in de Rotterdamse Hoogstraat zit een mooie shop-in-shop van Sennheiser. Je kunt hier terecht voor zowel oordopjes en draadloze bluetooth-koptelefoons als voor bekabelde exemplaren voor serieuze audioliefhebbers. Tijdens het openingsweekend was het mogelijk om kennis te maken met de HE 1, die speciaal hiervoor een paar dagen vanuit België was overgekomen.
Spaarzame recensies
Heel erg nieuwsgierig naar de prestaties van de Sennheiser HE 1 reisde ik af richting Rotterdam. Onderweg las ik de paar spaarzame recensies die te vinden zijn. Er zijn maar weinig (tech)journalisten die de kans hebben gehad om de koptelefoon te testen. De artikelen die je kunt vinden over de HE 1 gaan vooral over de buitengewone specs én de indrukwekkende verkoopprijs.
In de nieuwe winkel van Schoonenberg aangekomen mocht ik direct plaatsnemen in een aparte ruimte waar de HE 1 stond opgesteld. Het apparaat stond al aan, wat zowel een voordeel als een nadeel is. Ik had graag gezien hoe bij het aanzetten de bedieningsknoppen, de versterkerbuizen en de unit met koptelefoon langzaam uit het massieve blok Carrara-marmer tevoorschijn komen. Het voordeel was echter dat de HE 1 direct klaar voor gebruik was.
Wat kies je?
Via een iPad met daarop Tidal mocht ik aan de slag. Hierbij was ik geheel vrij is de keuze van de muziek die ik ging luisteren. Dat is op zich al een behoorlijk dilemma. Want wat kies je als je een half uurtje de tijd hebt? Je favoriete muziek of opnamen die bekend staan om hun dynamiek of de perfectie van uitvoerende en producers. Veel nieuwere opnamen kennen een betere geluidskwaliteit, maar ook weer lang niet alles. Veel audioliefhebbers en muzikanten zijn het slachtoffer van de zogenaamde loudness war, waarbij muziek vooral harder moet klinken dan de rest.
Eerst maar even de koptelefoon zelf opgezet. Opvallend is het formaat dat zorgt dat deze goed om elke oorschelp zit. Bij het vastpakken merk je direct dat je te maken hebt met premium materialen. Het afstellen gaat zeer soepel en het draagcomfort is precies zoals je dat verwacht. De koptelefoon zit direct perfect.
Geen zwakheden
De keuze voor het eerste nummer kwam van Tidal zelf. Op het beginscherm van de app stond The Narcissist van Blur getipt. Een nummer dat ik toevallig onderweg in de metro richting station Beurs had geluisterd. Direct is het duidelijk dat je te maken hebt met een zeer bijzondere koptelefoon. De muziek klinkt namelijk perfect, maar dan ook echt perfect. Waar elke koptelefoon of luidspreker bij een bepaald onderdeel zijn zwakheden kent, waren deze hier totaal afwezig. Een vreemde gewaarwording, maar vooral een unieke ervaring die al je zintuigen op scherp zet.
Na Blur koos ik snel voor een nummer waar ik heel benieuwd naar was en dat ik vaker gebruik als ik audio-apparatuur test. Hunter van Björk is een complex nummer waar veel in te horen is. Diepe bassen, de energieke 909, de op Ravel gebaseerde strijkers en de buitenaardse stem van Björk maken van Hunter een gelaagd nummer waarin veel valt te ontdekken. Bovendien heb ik het talloze keren geluisterd waardoor ik de vele details goed ken. Het luisteren naar dit nummer met de Sennheiser HE 1 voelt alsof ik Hunter voor het eerst hoor én dat ik het door en door ken. Beide ervaringen komen tegelijk. Een moeilijk te omschrijven gevoel.
Alles uit de kast
Van de medewerker van Sennheiser, die ter plekke aanwezig was, hoorde ik dat de HE 1 vooral opvallend is bij lage tonen. Het perfecte nummer om dat te testen leek mij Higher Ground van TNGHT. De combinatie van diepe bassen uit de hiphop, trap en dubstep, de ratelende beats en de bombastische blazers maken het een nummer dat alles uit de kast trekt. Ik heb het meegemaakt dat de speakers in een club moeite hadden met de vele diepte in deze track. Op de HE 1 klonk het natuurlijk weer briljant. Met een goede koptelefoon heb je wel eens het gevoel dat je middenin in de muziek zit. In dit geval is dat ook zo, maar op een nauwelijks te omschrijven niveau. Alsof je zweeft tussen de noten en dat er helemaal niets anders bestaat in deze perfecte wereld.
De volgende track die ik graag wilde beluisteren was het bijzondere Svefn-g-englar van Sigur Rós (ja, ik heb een voorliefde voor IJslandse muziek). In dit nummer valt ook veel te ontdekken en is er veel ruimte voor dynamiek en intimiteit. De ware schoonheid van de compositie komt pas echt naar voren als je de mogelijkheid hebt om geconcentreerd te luisteren. Dit leek me dus de uitgelezen kans! Bijna 10 minuten lang zweef ik weg op de muziek en worden diepgewortelde emoties aangeraakt. Om je favoriete muziek op zo’n manier te horen is een ervaring om nooit te vergeten.
Magie doorbreken
Tot slot luister ik nog een stuk van Odin’s Raven Magic dat de postrock van Sigur Rós combineert met een klassiek orkest, een koor en de chants van Steindór Andersen. Ik had eerlijk gezegd nog iets anders willen selecteren, maar tijdens het wegdromen bij Svefn-g-englar raakte de iPad waar Tidal op staat vergrendeld. Ik had geen zin om de magie te doorbreken door de koptelefoon af te zetten en de ruimte te verlaten. Ik liet dus de willekeur van Tidal de volgende track bepalen.
Na afloop praat ik nog wat na met de medewerker van Sennheiser. We zijn het er allebei over eens dat niets de perfectie zo indrukwekkend dicht weet te benaderen als deze koptelefoon. Pas later, tijdens het schrijven van dit stuk, besef ik dat dit een auditieve ervaring is die nooit meer geëvenaard zal worden. Het omschrijven van de perfectie van de HE 1 gaat al snel op overdrijven lijken. Alleen het selecte groepje gelukkigen die deze koptelefoon hebben mogen ervaren, weet dat er domweg geen andere manier bestaat om ultieme pracht van de Sennheiser HE 1 te benoemen.