PostNL heeft onlangs een postzegel uitgebracht waarop de traditionele bitterbal staat afgebeeld. Deze gefrituurde snack dankt zijn naam aan het feit dat ie vroeger werd gegeten bij een sterk alcoholisch kruidendrankje, een zogeheten bittertje.
De postzegel met de bitterbal maakt deel uit van de serie Typisch Nederlands. Het ontwerp komt van grafisch ontwerper Edwin van Praet van Total Design uit Amsterdam. De bitterbal is de laatste lekkernij die PostNL dit jaar eert met een postzegel. In de serie Typisch Nederlands verschenen eerder al postzegels met een rookworst (januari), wortelen (februari), hagelslag (maart) en een tompouce (april).
Gefrituurd balletje
De bitterbal is erg geliefd in Nederland en België. Ook in Suriname en Indonesië is de snack bekend, maar ergens anders niet. De eerste vermelding in een woordenboek dateert uit 1946. In het Woordenboek der Nederlandsche Taal wordt de bitterbal omschreven als een ‘gefrituurd balletje van gekruiden vleeschragout, met gepaneerden, krokanten buitenkant, meestal als versnapering bij den borrel opgediend’. Inmiddels zijn er ook allerlei vegetarische varianten verkrijgbaar.
Bitterbal anno nu
Ontwerper Edwin van Praet gebruikte in eerste instantie stockbeelden voor zijn ontwerp, maar dat werkte minder goed dan hij voor ogen had. Daarom riep hij de hulp in van het bureau Scrambled Media uit Amsterdam. Gespecialiseerde foodfotografen en -stylisten gingen vervolgens aan de slag met de bitterbal. Van Praet zegt hierover: “De bitterbal is echt een traditie, bij een feestje of in het café. Naast die traditie wilden we iets van de huidige tijdgeest laten terugkeren. Vandaar dat we voor vegetarische bitterballen hebben gekozen. Je ziet het er aan de buitenkant niet vanaf, maar ze zijn het wel. We hebben eindeloos getest met de hoeveelheid bitterballen die we voor de postzegel wilden fotograferen. Het moesten er niet te veel zijn, we wilden een mooi aantal voor één persoon om op te eten.”
Knipoog naar het bittertje
Op het bovenste deel van het postzegelvelletje keren de bitterballen terug. Het zijn er allen veel meer en ze liggen op een vierkante schaal in plaats van een rond bord. Om het geheel compleet te maken zijn er ook prikkertjes met de Nederlandse vlag en een schaaltje mosterd toegevoegd. In eerste instantie wilde de ontwerper er een bittertje naast zetten, maar de associatie hiermee is allang verdwenen. Van Praet: “Daarom hebben we voor het bekende kommetje met prikkertjes gekozen. Maar wel in een glaasje als knipoog naar het bittertje.”
Het postzegelvel Typisch Nederlands – bitterballen bestaat uit 6 postzegels en is verkrijgbaar sinds 15 juni 2020.