Voor het eerst in 9 jaar zijn er weer nieuwe korte verhalen verschenen van de Japanse schrijver Haruki Murakami. Zijn ze nog steeds zo goed als ‘vroeger’?
Om te beginnen: de verhalen zijn niet echt nieuw, maar de Nederlandse vertaling is dat wel. Murakami schreef ze in 2013 en 2014 en in dat laatste jaar kwam ze ook al uit in het Japans. Het verhaal Samsa verliefd kwam zelfs al in 2013 in Japan uit. Dat verhaal wijkt ook stevig af van de andere 6 in de bundel, maar daarover later meer. In een Engelse vertaling waren de verhalen al te lezen in The New Yorker.
Eenzaam en wereldvreemd
Mannen zonder vrouw is niet alleen de titel van het laatste verhaal in het boek, maar het slaat ook op de andere verhalen. De rode draad in het boek is inderdaad mannen die een tikkeltje eenzaam en wereldvreemd zijn. Wie eerdere verhalen of romans van Haruki Murakami heeft gelezen weet dat dit soort types veelvuldig in zijn werk voor komen. Qua stijl wijkt dit boek daar dus niet veel van af.
Ook andere bekende thema’s keren terug. Zo hebben de eerste twee verhalen, net als de roman Norwegian Wood, een liedje van The Beatles als titel. Drive My Car gaat over een acteur wiens rijbewijs is afgenomen en daarom een chauffeur in dienst moet nemen en in Yesterday blijkt de verteller terug op de vriendschap met een excentriek type. Welkom terug in de wereld van Murakami.
Wat weer heel sterk is aan deze verhalen is dat Haruki Murakami geen verhalen met een kop en een staart presenteert, maar eerst de spanning op weet te bouwen om vervolgens het verhaal te laten eindigen. Zijn grote gave daarbij is dat je niet boos bent dat je niet weet hoe het afloopt, maar je berust in het feit en zelf gaat nadenken over een mogelijke voortgang van het verhaal.
Jazzplaten
Het beste voorbeeld daarvan is Kino. Dat gaat over een man die na een breuk met zijn vrouw een klein café begint waar hij lekker jazzplaten vanaf vinyl kan draaien (ook weer zeer herkenbaar). Een vreemde stamgast en de komst van nog vreemdere dieren geven het verhaal een typische Murakami-wending.
Een beetje vreemde eend in de bijt is het voorlaatste verhaal Samsa verliefd. Als je in de eerste zin van het verhaal leest dat de hoofdpersoon Gregor Samsa heet, dan weet je waarschijnlijk al genoeg. Murakami geeft in dit verhaal een eigen draai aan De Gedaanteverwisseling van Franz Kafka. Een grappige vondst, maar niet meer dan dat.
Persoonlijk vind ik dit het zwakste verhaal van het boek. Gelukkig is het afsluitende verhaal weer meer Murakami, maar dan een stuk abstracter geschreven dan zijn andere werk. Haruki Murakami probeert zich dus te vernieuwen, maar blinkt vooral uit in zijn overbekende stijl.