Laten we direct even vaststellen dat James Gleick een nerd is. Maar wel een met talent om pittige materie toegankelijk en vaak zelfs leuk te maken. Na boeken over het leven van über-natuurkundige Isaac Newton en de chaostheorie, probeert hij in zijn huidige tour de force de geschiedenis van informatie samen te vatten.
Hoewel het boek begint met de uitvinder van de term “bit” en de grondlegger van de informatietheorie Claude Shannon, wordt er snel teruggeschakeld naar het begin van het gesproken woord, het geschreven woord, en heel veel zaken waar je waarschijnlijk nooit bij stil hebt gestaan: Hoe zag het eerste woordenboek eruit? Wie bepaalde dat zaken alfabetisch gerangschikt moesten worden? Dit levert vaak hilarische citaten op, zoals de eerste toelichting op eerder vernoemde alfabetische rangschikking.
De volgende grote stappen in de geschiedenis van informatie zijn in dit boek de telegraaf (met voorganger de semafoor), telefoon (waarvan men in eerste instantie dacht dat dit voor live concerten zou worden gebruikt), en uiteindelijk de computer. Ondertussen worden groeistuipen behandeld zoals het leggen van kabels, uitzoeken hoe meerdere mensen tegelijkertijd een gesprek kunnen voeren, waarom magneten niet werken als telecommunicatiemiddel, en welk “alfabet” het meest bruikbaar is voor een telegraaf.
Toekomst
De computer wordt geïntroduceerd aan de hand van de ontcijferwerkzaamheden in de Tweede Wereldoorlog (wij verwijzen naar films als Enigma of boeken als Neal Stephenson’s Cryptonomicon voor eenieder die hier meer over wil weten), het verkleinen van de afmeting van de apparaten door de uitvinding van de transistor, en gaat via kwantummechanica door naar de toekomst. Ook komen zaken als “information fatigue” en “information overload” ter sprake.
Dit alles klinkt als droge kost, ware het niet dat Gleick het talent heeft om van dit alles een heel boeiend verhaal te maken. Denk aan de “geschiedenissen” die Bill Bryson heeft geschreven over het huiselijk leven en over, uhm, bijna alles. De humor van Bryson is wat minder aanwezig in The Information, maar de vaart waarmee het geschreven is, maakt dit een heerlijk boek voor de aanstaande zomer. Enige wanklank is het feit dat Gleick duidelijk wat minder kaas gegeten had van kwantummechanica – ook na drie keer lezen is dit hoofdstuk van geen kanten te volgen. Een klein smetje op een geweldig boek.