Als je in een laag sociaal milieu opgroeit, is het verdomd lastig om je daaraan te ontworstelen. In het boek Overgave op commando van Nadia de Vries volgen we de dappere pogingen van Schelvis om het beste uit haar leven te halen.
Schelvis groeit op in een dorp aan zee. Dagjesmensen komen er graag vanwege het strand, maar de lokale bewoners moeten het vooral doen met de lokale staalfabriek. Dat is echter niet de toekomst die Schelvis voor zich ziet. Zeker nadat haar vrienden in het dorp haar hevig laten vallen. De stad moet uitkomst bieden. Alleen is de stad voor een naïef meisje zonder geld ook niet alles.
Door het verhaal vanuit de blik van Schelvis zelf mee te maken, krijgt de lezer precies mee hoe ze denkt en waarom ze doet wat ze doet. Schelvis is niet dom, integendeel, maar het zit haar gewoon niet altijd mee. Alhoewel: regelmatig weet ze op eigen kracht een stapje hoger op de sociale ladder te komen. Het is alleen dat die ladder echt enorm hoog is als je onderaan moet beginnen.
De 7 vinkjes
Overgave op commando gaat over de mensen die op de schaal van Joris Luyendijk geen 6 of 7 vinkjes kunnen noteren, maar helemaal geen vinkjes of misschien eentje. Mensen die in boeken en media vaak over het hoofd worden gezien, maar toch wel degelijk deel uitmaken van de maatschappij. Schelvis knokt en knokt, maar klimmen op die lange ladder is en blijft moeilijk.
Van te voren dacht ik dat het boek persoonlijk erg herkenbaar zou zijn. Zelf is het me gelukt om van een spreekwoordelijk dubbeltje in een kwartje te veranderen. Het verhaal van Schelvis is echter behoorlijk anders dan mijn eigen levensverhaal. Maar dat geeft niet. Na het lezen van Overgave op commando heeft de sympathieke pechvogel Schelvis een plekje in mijn hart gekregen.