Beieren is een fantastische vakantiebestemming voor liefhebbers van goed bier. Wij maakten een reis door het noorden van Beieren en bezochten een aantal interessante brouwerijen. Het derde en laatste deel van de reis bracht ons naar Nürnberg.
Als je aan een willekeurige Nederlander vraagt waar ze aan moeten denken bij Nürnberg (ook wel Neurenberg genoemd in Nederland) dan zal het antwoord 9 van de 10 keer te maken hebben met nazi’s of de Tweede Wereldoorlog. Nürnberg speelde inderdaad een grote rol in dit donkere deel van de geschiedenis, maar de stad is echt veel meer dan dat. Wij waren aangenaam verrast door de historische binnenstad, de indrukwekkende stadsmuren, de fantastische musea en natuurlijk het lokale bier.
Doe een wens
Om Nürnberg te ontdekken gaan we als eerste op pad met een lokale gids. Startpunt is de Hauptmarkt bij de Schöner Brunnen, een gotische fontein uit de 14de eeuw. Wie goed kijkt ontdekt bij het traliewerk om de fontein twee koperen ringen. Wie daar aan draait mag in gedachten een wens doen. Mooi is het om te zien hoe sommige bezoekers dit heel serieus nemen.
Vanaf daar wandelen we naar de rivier Pegnitz, die dwars door het oude centrum stroomt. Daar zijn twee eilanden te vinden die de moeite van het bezoeken waard zijn. Het kleinste staat vol met kleine winkels en horeca, de grotere heeft een park, een oude wachttoren en een heus stadstrand. Niet alleen de eilanden zijn interessant, maar ook de bruggen die ernaartoe leiden.
Via smalle straatjes vol met leuke winkels en horeca komen we in het noorden van de altstadt. Hier staat onder andere het huis waar de beroemde schilder Albrecht Dürer woonde en werkte. Mede dankzij het zakeninstinct van zijn vrouw Agnes kon het echtpaar een voornaam huis op een centrale plek vlakbij een belangrijke stadspoort laten bouwen. Heden ten dage is in het gebouw een interessant museum te vinden. Schilderijen van Dürer kom je er echter niet tegen, maar deze zijn wel elders in de stad te vinden.
Kasteel
Aan deze kant van de binnenstad is de stadsmuur het interessants. Om vrijwel de hele binnenstad zijn de indrukwekkende stadsmuren te vinden, maar hier maakt een heus kasteel ook onderdeel uit van de vestingsmuren. Het is even een klim om boven te komen, maar daar krijg je als beloning een schitterend uitzicht en het gevoel terug te zijn gegaan in de tijd. Je kunt, als je wilt, uren uitrekken om alles hier te ontdekken. Die tijd hebben wij helaas niet en bovendien knort de maag.
Zodoende komen we terecht bij Hexenhäusle, een restaurant met een grote biergarten net buiten de stadsmuren. Hier eet je klassiek Duits (bratwurst) met een lokale bier of wijn. Het uitzicht op de middeleeuwse muren en het kasteel maakt een lunch, borrel of diner hier een aanrader. Voor het toetje gaan we langs bij Die kleine Eismanufaktur, waar ze het lekkerste ijs van de stad hebben. Veel bijzondere smaken en ook veel keuze voor veganisten.
Gerhard Richter
Nürnberg kent ook een aantal mooie musea, dus de rest van de middag brengen we door in het Neues Museum. Dit museum richt zich op moderne hedendaagse kunst én design. In de zogenaamde Mixed Zone tonen ze de hoogtepunten door elkaar en dat zorgt voor spannende combinaties. Vooral de collectie schilderijen van Gerhard Richter maakt indruk. Ook bezoeken we een expositie met werken uit Museum Brandhorst uit München. Hier zien we veel werk van Andy Warhol en Cy Twombly en persoonlijke favorieten van Wade Guyton.
Daarna is het toch echt tijd om ons serieus te verdiepen in de Nürnbergse biercultuur. Dat kan het beste bij Hausbrauerei Altstadthof. Hier kun je niet alleen drinken en eten, maar valt er ook van alles te ontdekken. Zo vanuit hier een rondleiding krijgen door de catacomben onder de stad, een van de grootste ondergrondse gangenstelsels van Duitsland. Na een verkort rondje onder de grond gaan we naar de inpandige whiskydestilleerderij.
Onder de naam Ayrer’s maken ze hier een van de beste whisky’s van Duitsland. Vooral op het gebied van vatrijping zijn ze hier erg goed. Leuk is dat je ook je eigen vat whisky kan laten rijpen. In de kelder zien we vaten in allerlei formaten, waarop bijvoorbeeld de namen van een bruidspaar, vriendengroep of jarige zijn gebrand. Na een paar jaar heeft de gelukkige dan zijn/haar eigen whisky. Vrijwel alle denkbare soorten vaten zijn mogelijk. Ook maken ze hier prima gin.
Rood bier
Ook het bier is hier bijzonder. Altstadthof is namelijk dé brouwer van het Nürnberger Rotbier. De rode kleur van deze komt van de mout die licht geroosterd is waardoor het bier tonen van karamel heeft die de bitterheid van de hop iets verdringen. Dit maakt van het bier een prettige doordrinker. Naast het Rotbier proeven we ook nog de Helles, het Schwarzbier en de Rote Weisse. Die laatste is gemaakt met dezelfde mout als het Rotbier. Erg lekker allemaal.
De volgende ochtend is er nog een paar uur tijd voordat we naar het vliegveld van München reizen. Die tijd besteden we in het Germanisches Nationalmuseum. In dit museum staat de (kunst)geschiedenis van Duitsland centraal. Hoogtepunten zijn een ceremoniële gouden hoed van 3000 jaar oud, de eerste globe ooit gemaakt (zonder Amerika erop) en schilderijen van Albrecht Dürer en Lucas Cranach de Oude. Ook zien we een paar Hollandse Meesters hangen waaronder een aantal fraaie Rembrandts.
Via een uitgebreid gangenstelsel (het museum is niet echt logisch ingedeeld) komen we in een vleugel met oude wapens en harnassen waar we een trap (het museum is ook niet echt rolstoelvriendelijk) bij kunst en design uit de 20ste eeuw terechtkomen. Hier zie je mooie ontwerpen van Dieter Rams voor Braun, schilderijen van Ernst Ludwig Kirchner en experimenteel werk van Joseph Beuys. Een goed bestede laatste ochtend.
Bonus: Airbräu München
Op de heen- én terugweg hebben we een bezoek gebracht aan Airbräu op het vliegveld van München. Dit is de enige bierbrouwer ter wereld die op een vliegveld te vinden is. Op de terugweg krijgen we een rondleiding van brouwmeester René Jacobsen. De bieren die hij maakt zijn vooral klassieke Beierse stijlen die uitstekend smaken. Het meeste indruk maken echter het restaurant en de biertuin waar het bier gedronken kan worden. Zo’n groot terras op een vliegveld met goed bier en erg lekker eten is echt heel bijzonder. Een paar uur te vroeg op het vliegveld zijn was zelden zo fijn.
Lees ook het verslag van het bezoek aan Bamberg en Bayreuth, de andere twee steden die we bezochten tijdens deze reis.
