Een ode aan de Tsjechische pils

bierbrouwerij

Het bieraanbod is tegenwoordig enorm. Liefhebbers kunnen uit de meest bijzondere en extreme smaken en stijlen kiezen. Daarom is het af en toe fijn om terug naar de basis te gaan en iets klassiekers te drinken. Zoals bijvoorbeeld pils uit Tsjechië.

Pils is de populairste bierstijl in Nederland. Alle grote merken die je in de kratten in de supermarkt ziet staan brouwen pils. De stijl is halverwege de 19de eeuw ontstaan in de Tsjechische stad Pilsen (of Plzeň). Het recept is overigens bedacht door een Duitser. Josef Groll was ingehuurd door de plaatselijke brouwers in Pilsen om hun lokale bier te verbeteren.

Groll bedacht een ondergistend bier met een heldere kleur en een frisse, toegankelijke smaak. Die elementen zorgden ervoor dat het bier al snel aan populariteit won. De rest van het verhaal is bekend. Iedere bierdrinker heeft wel eens een pilsje op. Toch weet niet iedereen dat er behoorlijk verschil is in de smaak tussen verschillende soorten pils.

Lokale cultuur

Verschil tussen de grote merken zal je niet zo snel ontdekken. Die brouwen hun pils in grote fabrieken op min of meer dezelfde manier. Het is interessanter om verschillende soorten pils te proeven van wat kleinere brouwerijen. Zeker brouwerijen uit Tsjechië zijn hierbij interessant. Pils is daar immers een belangrijk onderdeel van de lokale cultuur.

In samenwerking met de Tsjechische Ambassade, CzechTrade, Tsjechisch Centrum en CzechTourism woonden we een online proeverij bij van vier verschillende pilsen uit Tsjechië. Onder leiding van enkele Tsjechische bierdeskundigen leerden we er alles over pils in Tsjechië en de lokale biercultuur. De bieren die we proefden zijn niet of niet makkelijk in Nederland te vinden. Wil je ze ook eens proeven, dan zal je een trip naar Tsjechië moeten plannen. Wat natuurlijk altijd een goed plan is!

Aurosa Gold/Aurosa #beerforher

Het eerste bier was meteen al bijzonder. Brouwerij Aurosa uit Rychvald in Moravië presenteert zich als ‘premium lifestyle beer’ en als bier voor vrouwen. Hiervoor gebruiken ze luxe ogende flessen, flitsende posts op Instagram en modieuze merchandise. Leuk bedacht, maar het bier zelf is niet zo heel goed. Bovendien is het predicaat ‘bier voor vrouwen’ seksistisch en achterhaald. Er bestaat geen vrouwenbier, alleen goed en slecht bier. Deze valt helaas in de laatste categorie.

Praga Premium Pils

Na zo’n valse start ga je natuurlijk vrezen voor de rest van de proeverij, maar gelukkig scoorde de rest van de bieren wel een voldoende. De kwaliteit ging per bier verder omhoog. Praga is precies wat je van een klassieke pils kan verwachten. Fris, zacht, doordrinkbaar. De kleur is mooi goud en het bier is helder. De smaak heeft subtiele tonen van biscuit en brood en de afdronk is zoet.

Hubertus světlý ležák Premium 12°

Ook dit is zo’n klassieker. Hubertus is een brouwerij uit Kácov in de Bohemen en maakt een flink aantal traditionele bieren, waarvan dit de bekendste is. Světlý ležák staat voor licht pils en de 12° verwijst naar het zogenaamde stamwortgehalte. Dat staat in Tsjechië regelmatig op de fles, maar is in Nederland juist verboden. Het staat dus niet voor het alcoholpercentage, want dat is een aangename 4.7%.

Deze Hubertus is net iets uitgesprokener dan de Praga, met subtiel wat meer ruimte voor de smaken van de mout en de hop. Een meer dan prima pils die geschikt is voor vrijwel iedere gelegenheid.

Únětické Pivo 12°

Last but not least is deze pivo van brouwerij Únětický pivovar. Als enige van de proeverij komt dit bier in blik en dat is direct een indicatie voor hoe serieus deze brouwerij bezig is met het creëren van een uitstekende pils. In een flesje komt er te makkelijk licht en lucht bij het bier, waardoor de kwaliteit snel terugloopt. Blik geeft dit probleem niet. Bovendien is blik makkelijker te transporteren en thuis te koelen.

Qua smaakt steekt dit bier met kop en schouders boven de rest uit. Dat merk je al tijdens het inschenken en ruiken. Dan valt direct de mooie subtiele botergeur van de diacetyl op. Bij veel bieren is deze smaak juist een stoorzender, maar in dit geval niet. Tijdens het proeven nemen tonen van zoete mout, stro en toffee het over. De Únětické Pivo 12° is absoluut ook een pils, net als alle andere bieren, maar tegelijkertijd het bewijs dat er ook verschillen in smaak mogelijk zijn.

Het mooiste is natuurlijk om dit soort bieren te proeven op een plek dichtbij de bron. In Tsjechië dus. Vrijwel overal kun je een uitstekende lokale pivo bestellen, maar je kunt ook een meer gespecialiseerde bierreis plannen. Bijvoorbeeld naar Plzeň, waar je een bezoek kunt brengen aan het brouwerijmuseum of het bierfestival Sun in a Glass in september.

In Tsjechië is overigens ook prima craft beer te vinden. Bestel eens een NEIPA van Sibeeria Brewery, een stevig gehopte IPA van Zichovec of een lambiek met fruit van Wild Creatures.

Tjechische bieren
Online proeverij