Recensie: Ben Frost & Daníel Bjarnason – SÓLARIS

solaris cover 300 rgb

En zo komen we aan het eind van de electronica-week. Dit keer met een nieuw gecomponeerde soundtrack voor de jaren ’70 Sovjet-science-fiction-film Solaris.

Waar regisseur Andrei Tarkovsky oorspronkelijk helemaal geen soundtrack wilde (uiteindelijk werd hij door elektronica-artiest Eduard Artemyev subtiel omgepraat om naast een ambient drone ook diverse stukken van Bach te gebruiken), besloten de experimentele Australiër Ben Frost en de (ja, daar zijn we weer) IJslandse componist / dirigent Daníel Bjarnason in samenwerking met artistieke duizendpoot Brian Eno een geheel nieuwe poging te ondernemen. Het resultaat komt deze week uit op het Bedroom Community label, waarvan we eerder het debuutalbum van Puzzle Muteson bespraken.

Een klassieke soundtrack kan een science-fictionfilm soms geweldig aanvullen – denk aan de soundtrack bij het klassieke 2001: A Space Odyssey. Waar deze profiteerde van bekende melodieën, hebben we hier te maken met volledig nieuw werk, uitgevoerd door het Sinfonietta Cracovia orkest uit Polen, hier en daar aangevuld met gitaar en elektronica. Vanaf de diep ongemakkelijke opener We Don’t Need Other Worlds, We Need Mirrors, met dissonante strijkers in een haast pijnlijk hoog bereik, is het duidelijk dat er op deze plaat niet meegedeind zal gaan worden. Intrigerend is SÓLARIS wel, met het minimalistische ambient tweeluik van Simulacra I en II, de klokken van You Mean More to Me Than Any Scientific Truth en de chaos in Unbreakable Silence. Een bijzondere vermelding is ook op z’n plaats voor het opname-proces: Frost improviseerde in eerste instantie tijdens een simultane vertoning van de film, en liet deze opnamen door een computerprogramma “corrigeren” voor orkestratie. De algoritmes waren duidelijk niet bestand tegen de vaak irrationele motieven waar Frost mee kwam, hetgeen af en toe tot bijzondere uitschieters leid.

Easy listening is SÓLARIS absoluut niet, maar wij vonden het album zowel met als zonder bijbehorende film (met dank aan Netflix ) van begin tot einde fascinerend. Hier zijn twee zelfverzekerde muzikanten bezig op de top van hun kunnen, begeleid door een dapper orkest, en het eindresultaat is ondanks het ongebruikelijke opnameproces goed te beluisteren. Idealiter alleen, in een Sovjet-ruimtestation, terwijl de hallucinaties geleidelijk aan de overhand krijgen.

Jacco Kuipers