Op 25 september opent in het Amsterdam Museum een veelzijdige tentoonstelling. Collecting the City gaat over drie zeer uiteenlopende onderwerpen die leven in de stad Amsterdam: de Bijlmervliegramp, Club RoXY en de Amsterdamse wooncrisis.
In het project Collecting the City (2021-2025) ‘verzamelt’ en presenteert het Amsterdam Museum samen met particulieren, gemeenschappen en instellingen uit Amsterdam de verhalen en objecten van de stad van nu. In de tweede tentoonstelling van deze programmalijn brengt het museum opnieuw samen met drie partners uit de stad verschillende onderwerpen onder de aandacht. Ditmaal is er samengewerkt met: Imagine IC (over de Bijlmervliegramp), fotograaf Cleo Campert (over Club RoXY) en Museum om de Hoek (over de wooncrisis in Amsterdam).
Het museum wil met het project Collecting the City het Amsterdam van nu verzamelen. In 2025 wordt Amsterdam 750 jaar en tot die tijd werkt het museum aan het aanvullen van de collectie met thema’s die mensen in de stad bezighouden. In die periode delen buurtmusea, netwerken, lokale kunstenaars en bevlogen bewoners hun verhalen en objecten over Amsterdam. Elk half jaar worden nieuwe particulieren en partijen uitgenodigd om hun ideeën uit te voeren. Denk aan een nieuw perspectief op het verleden, een mooi of juist pijnlijk moment in het heden of een toekomstvisie op de stad.
30 jaar Bijlmervliegramp
Deze tweede editie van Collecting the City neemt bezoekers mee langs 3 zeer verschillende thema’s. Het eerste thema is de Bijlmervliegramp. Op 4 oktober 2022 is het precies dertig jaar geleden dat een Boeing 747 van luchtvaartmaatschappij El Al neerstortte op de flats Groeneveen en Klein-Kruitberg in de Amsterdamse Bijlmermeer. Een ingrijpende gebeurtenis die veel mensen in de stad van vandaag nog steeds met zich meedragen.
In Amsterdam-Zuidoost zit de erfgoedinstelling Imagine IC. In samenwerking met het museum heeft Imagine IC gesprekken gevoerd met Amsterdammers die over de ramp wilden praten. Deze gesprekken legden de basis voor deze expositie. Het gaat over het gevoel dat Amsterdammers bij deze ongekende ramp hebben, hoe zij herdenken en de manier hoe verschillende generaties dit trauma samen verwerken. Een tentoonstelling die juist plaatsvindt in het centrum van Amsterdam zodat er, naar de wens van bewoners, ook buiten de grenzen van het stadsdeel meer bewustzijn wordt gecreëerd.
Het ongeloof en het verdriet van de bewoners van de Bijlmer wordt weergegeven aan de hand van krantenkoppen, getranscribeerde gesprekken die de meldkamermedewerkers van 112 van die avond voerden en tekeningen van basisschoolleerlingen. Naast twee brokstukken van het vrachtvliegtuig, die zijn gevonden en bewaard door particulieren, zijn er ook kunstwerken over de Bijlmervliegramp te zien van onder andere Samuel Sarmiento en Fatric Bewon. Gelijktijdig organiseert Imagine IC in de Bijlmer ook een tentoonstelling over de vliegramp.
Ode aan Club RoXY
In haar presentatie Ode aan Zubrowka, de Muze van club RoXY toont Cleo Campert een ode aan Club RoXY in het algemeen en aan performing artist Zubrowka International in het bijzonder. Campert was huisfotograaf van Club RoXY, de iconische Amsterdamse houseclub die in 1999 afbrandde. Campert deelt haar herinneringen aan de club, die in de jaren ‘80 en ‘90 een paradijselijk toevluchtsoord was voor iedereen die wilde ontsnappen aan de grijze buitenwereld. In een installatie creëert Campert met video’s en cassettes uit haar eigen archief een herbeleving van eindeloze, wilde nachtfeesten vol creativiteit en zelfexpressie. Een silent disco haalt een microversie van de nachtclub naar het heden.
De tweede installatie van Campert zoomt in op de mensen die Club RoXY tot zo’n uitzonderlijke plek maakten. Hierbij geeft Campert speciale aandacht aan performing artist Zubrowka. Een fotoreeks, troon en kijkdozen bieden een overzicht van haar flamboyante verschijningen en humorvolle optredens die de vrije geest van de discotheek belichaamden. In de woorden van Campert: “Het publiek kon zich aan Zubrowka laven. Voor mij als fotograaf was zij een heerlijk onderwerp, er viel altijd iets met haar te beleven voor de camera. Zubrowka is de Muze van de RoXY.”
Operatie wonen
In de laatste drie ruimtes van Collecting the City vindt opnieuw een bijzondere samenwerking plaats met Museum om de Hoek, waar 23 buurtmusea uit Amsterdam in wisselende samenstelling kleine tentoonstellingen maken. Ditmaal maken Museum Amsterdam Noord, Historisch Archief De Baarsjes, Van Eesteren Museum en Borneo Architectuur Centrum samen een tentoonstelling waarin vanuit het heden teruggeblikt wordt op een eeuw Amsterdamse wooncultuur. Het resultaat is een kritische reflectie op de ontwikkeling en de huidige woonsituatie in vier Amsterdamse wijken in stadsdelen waar de buurtmusea gevestigd zijn: Van der Pekbuurt, De Baarsjes, Slotermeer en het Oostelijk Havengebied.
Een van de hoogtepunten van deze tentoonstelling over wonen is Het Rad van (On)fortuin. Het Rad toont tien bedenkelijke mogelijkheden voor jongeren op een woning in de hoofdstad anno 2021. Een pijnlijk tijdsbeeld want, of je wilt of niet, iedereen uit Amsterdam doet mee aan de loterij die onze woningmarkt is. De makers van Het Rad, Hans de Tweede (1997) en Tycho (1994), namen Het Rad op 12 september 2021 mee naar het massale woonprotest in het Westerpark. Bij dit protest waren ruim tienduizend mensen aanwezig om hun frustratie over het woonbeleid te laten horen. Het Amsterdam Museum nam Het Rad van (On)fortuin op in zijn collectie.
Collecting the City #2 is te zien vanaf 25 september 2022 tot en met 21 mei 2023 in het
Amsterdam Museum aan de Amstel, Amstel 51.
Vanwege renovatie huist het Amsterdam Museum voor de komende jaren samen met Hermitage Amsterdam en Museum van de Geest in Amstel 51. Daar toont het Amsterdam Museum een vaste collectiepresentatie en wisselende tentoonstellingen.
