Schrijvers Herman Koch en Wanda Reisel kennen elkaar al sinds de middelbare school in Amsterdam-Zuid. Sinds die tijd zijn ze vrienden en wisselden ze regelmatig brieven met elkaar uit. De mooiste zijn verschenen in het boek Of heb ik het verzonnen?
Zo ging dat vroeger: bij gebrek aan e-mail, Whatsapp en andere communicatiemiddelen stuurden we elkaar een brief. Via de post die heen en weer ging tussen twee adressen ontstond een langzame maar boeiende conversatie. De traagheid mag dan een minpunt zijn, maar het zorgt wel dat je uitgebreid de tijd kreeg om over je woorden na te denken en dat de ander je altijd liet uitspreken.
Herinneringen
In Of heb ik het verzonnen? mogen we meekijken in de briefwisseling tussen de vrienden Herman en Wanda. Er zijn drie periodes die aan bod komen. In de periode 2011-2013 blikken de twee vooral terug naar de middelbareschooltijd, hun gemeenschappelijke vrienden en de tripjes die de groep naar Zeeland maakte. Hier gaat het om herinneringen en volwassen worden met af en toe een uitstapje naar het hedendaagse als de twee elkaar vertellen over hun favoriete boeken, muziek, reisbestemmingen en restaurants.
Het voelt allemaal alsof je in een café heerlijk zit mee te luisteren naar een boeiend gesprek tussen twee tafelgenoten. Deel twee doet daar niet voor onder. Deze correspondentie stamt uit 1986-1988. Beide schrijvers staan aan het begin van hun carrière en delen de beslommeringen rondom de totstandkoming van nieuw werk. Mooi om te lezen is de wijze waarop vooral Herman Koch werkt. Of dat juist niet doet. Voor fans van zijn debuutroman Red ons, Maria Montanelli is dit deel een feest der herkenning.
Uitgetikte gesprekken
In deel 3 zijn we in 2017 aangekomen. Het is niet duidelijk of de twee in de jaren ervoor door zijn blijven schrijven of dat het correspondentievuur zo nu en dan weer heviger gaat branden. In ieder geval blijven de twee elkaar enthousiast bestoken met meningen, conclusies, tips en herinneringen. Het verveelt voor de lezer nooit. Erg fijn om getuige te mogen zijn van deze uitgetikte gesprekken. Waarschijnlijk krijg je na het lezen van dit boek zelf ook zin om een goede vriend of vriendin een ouderwetse brief te schrijven.
