Maak je graag stedentrips en heb je alle voor de hand liggende steden in Europa al gehad? Denk dan eens aan Graz. De tweede stad van Oostenrijk is een fijne bestemming voor een lang weekend of een hele week.
Sinds kort vliegt KLM rechtstreeks vanaf Schiphol naar Graz. Binnen anderhalf uur ben je op het kleine vliegveld van de stad. Ik ging mee aan boord van de eerste vlucht om de stad te ontdekken. Na een vlucht van nog geen anderhalf uur en een taxirit van een kwartier sta ik in hartje Graz.
Mijn uitvalsbasis is het majestueuze hotel Wiesler. Al ruim een eeuw lang slapen hier beroemdheden als ze Graz aandoen. In de gang bij de liften zie je gesigneerde foto’s van Mick Jagger, Johnny Cash en Ai Weiwei. Het hotel is een mooie mix van klassiek en modern. Voor de inrichting is onder andere de hulp van Piet Hein Eek ingeroepen.
Schlossberg
Vanuit mijn kamer hoor ik het woeste stromen van de rivier de Mur en zie ik naast heel veel kerktorens ook de Schlossberg met daarop de Uhrturm. Dat lijkt me een mooi doel voor een eerste wandeling door de stad. Er zijn drie manieren om op deze berg te komen: per treintje, per lift of te voet. Je kunt om de berg heen wandelen en vanaf de minder steile achterkant en zijkant een wandelpad nemen of je beklimt een aantal trappen om snel boven te zijn.
Eenmaal boven heb je een fenomenaal uitzicht over de stad. Als eerste valt natuurlijk het hypermoderne Kunsthaus op. Dit museum voor moderne kunst is gebouwd toen Graz in 2003 culturele hoofdstad van Europa was. Het gebouw kent vele bijnamen zoals The Blob en The Friendly Alien. Als een buitenaards organisme kruipt het museum tegen de omringende gebouwen aan en steekt het op prachtige wijze af tegen de oude gebouwen eromheen.
Eenmaal bekomen van het uitzicht is het tijd om de Schlossberg eens nader te bekijken. Op deze strategisch gelegen heuvel (hij is maar 475 meter hoog) stond ooit een gigantisch fort, maar in de loop der eeuwen hebben vijandig gezinde troepen een groot deel ervan opgeblazen. De top van de berg is nu eigenlijk meer een park met een aantal fraaie gebouwen.
Klokkentoren
De beroemdste daarvan is de Grazer Uhrturm. Deze klokkentoren uit 1560 heeft een klok met enorm grote wijzerplaten, zodat iedereen in Graz goed de tijd kan zien. Van dichtbij valt op hoe groot de wijzers zijn. Rondom deze toren is een mooie bloementuin met heel veel bankjes te vinden. Een heerlijke plek voor een picknick of om even lekker te dagdromen en te onthaasten.
Aan de andere kant van de Schlossberg vind je nog meer oude gebouwen, waaronder een erg fijne biergarten en een Skybar. De eerste is voor een lekkere pul bier in de middag, de tweede voor een goede cocktail in de avond. Vooral dan is het uitzicht prachtig. Vanaf deze plekken kijk je niet echt op de oude stad, maar zie je de omgeving van Graz. Wie goed kijkt zie bijvoorbeeld een mooi kasteel of besneeuwde bergtoppen in de verte.
Kunsthaus
Beneden is ook genoeg te doen in Graz. Samen met Berlijn is Graz de enige stad die door de UNESCO is beschermd voor zowel een historische binnenstad als voor modern design. Het eerder genoemde Kunsthaus is daarvan een mooi voorbeeld. Als je van dichtbij kijkt zie je dat het gebouwd is rondom een ijzeren gebouw uit de 19de eeuw. Dit bijzondere bouwwerk was ooit een beroemd warenhuis en huisvest nu de museumwinkel en het erg fijne café van het Kunsthaus. Deze laatste is één van de beste plekken in de stad voor de lunch. Ook de binnenkant van het museum is de moeite waard. Niet alleen voor de moderne kunst, maar ook voor het prachtige uitzicht.
Sinds het neerstrijken van het Kunsthaus in dit deel van de stad is ook de omgeving opgeknapt. Wandel achter het museum langs door de Mariahilferstrasse om daar bijzondere winkels en horeca te vinden. Vooral van jonge en lokale ontwerpers. Als je de straat helemaal uitloopt kom je bij de Lendplatz waar ’s ochtends een goede streekmarkt te vinden is. Ben je er wat later op de dag, dan vind je er allerlei stalletjes waar je onder andere bier en bratwurst kunt kopen.
Aan de andere kant van de Mur vind je het historische deel van Graz. Je kunt naar de overkant via één van de bruggen in de stad, maar je moet ook minstens eenmaal over de Murinsel gewandeld hebben. Kunstenaar Vito Acconci ontwierp dit kunstmatige eiland in eerste instantie voor de rivier Hudson bij New York, maar die stad zag de plannen niet zitten, waarna Graz de kunstenaar uitnodigde. Dit futuristische eiland herbergt horeca, een galerie/winkel en een openluchttheater. ’s Avond is het spectaculair verlicht.
De oude straten van Graz zijn voor nieuwe bezoekers net een labyrint. De eerste dag leek ik steeds rondjes te lopen. Toen ik de tweede dag met een gids een wandeling maakte, openbaarde Graz zijn geheimen. Overal zijn steegjes en poortjes die toegang bieden tot prachtige binnenplaatsen van voormalige kloosters en paleizen. Vaak gebouwd in frivole Italiaanse stijl. Nu is bijna overal wel een terras te vinden. Graz is echt een stad voor smulpapen.
Dubbele wenteltrap
Vanaf de mooie Hauplatz wandel je via de fotogenieke Sporgasse omhoog over de kasseien naar een hoger gelegen deel van de stad. Hier hadden de Habsburgers lange tijd hun residentie. Je kunt er een paar prachtige kerken bezoeken. Tegenover de kerken vind je er de kantoren van de provincie. Achter één van de deuren van het gebouw zit iets heel bijzonders verscholen: een dubbele wenteltrap uit de middeleeuwen: de doppelwendeltreppe.
Vanaf de heuvel kun je op verschillende manier weer terug naar beneden, bijvoorbeeld door het groene stadpark waar je zeker bij Cafe Promenade moet stoppen. Of door de smalle straatjes van de oude stad. Overal kom je fijne terrassen en leuke winkels tegen. Stop voor een broodje zeker bij delicatessenzaak Frankowitsch. Je weet niet wat je ziet en proeft. In hetzelfde deel van de stad vind je ook het fotogenieke Glockenspielplatz met een carillon met bewegende poppen. Eigenlijk heeft iedere straat in de binnenstad wel iets bijzonders.
In Graz kun je ook heel goed winkelen. Warenhuis Kastner & Öhler is verkozen tot mooiste ter wereld en dat is zeker niet overdreven. Je vindt er een zeer uitgebreide collectie kleding, accessoires, boeken en speelgoed. Ook beschikt het warenhuis over waarschijnlijk de grootste sportafdeling die je ooit hebt gezien. Aan beiden kanten van Kastner & Öhler vind je een prachtig dakterras met een geweldig uitzicht. Bij de sportafdeling heb je een terras met uitzicht op de Mur en het Kunsthaus. Aan de andere kant kun je helemaal bovenin genieten van een uitzicht over de kenmerkende rode daken van de stad, de Uhrturm en het Rathaus.
’s Avonds is er ook van alles te doen. De keuken van Graz en de omliggende regio is erg goed. Belangrijkste onderdeel is de olie van pompoenpitten, de zogenaamde kürbis-kernöl. De lekkerste manier om dit te proeven is in een salade met kropsla, rode ui en een lokale bonensoort. De smakelijkste versie hiervan eet je in restaurant Der Steirer in de Belgiergasse. Naast een restaurant is dit ook een delicatessenzaak.
Goede wijn
Een andere plek waar je gegeten moet hebben is Gasthaus Stainzerbauer, een instituut in Graz. Ook hier eet je lokale specialiteiten, maar dan wel in een modern jasje. Met mooi weer zit je op een prachtige binnenplaats. Stainzerbauer heeft zeer oude wijnkelder waar je zeker een kijkje moet nemen. Je kunt daar exclusieve wijnen van over de hele wereld proeven, maar het leukste is om iets lokaals te nemen. Een goede fles wijn is een mooi souvenir uit Graz.
Graz is echt een stad om verliefd op te worden. Ik wil nog terug om de dingen te bekijken waar ik geen tijd voor had zoals het Schloss Eggenberg net buiten de stad. Of gewoon om lekker op een terrasje te zitten, een museum te bezoeken waar ik nog niet ben geweest, de wijk rondom het station te ontdekken of om vanaf de Erzherzog-Johann-Brücke lekker lang naar de surfers te kijken. Ja, je leest het goed. In hartje Graz is een plek waar je kunt golfsurfen. In de snelstromende Mur is een kunstmatige golf gemaakt waar je iedere middag surfers kunt bewonderen. Graz is echt een bijzondere stad.
