Joker is met gemak de meest besproken film van dit jaar. Regisseur Todd Phillips en vooral acteur Joaquin Phoenix geven een prachtige draai aan het verhaal rondom Batman’s aartsvijand.
Het verhaal van Batman en Joker is al meerdere keren verteld. In comics, TV-series en natuurlijk op het witte doek. Daarin zaten altijd al wat verschillen. Zo is het meest voorkomende verhaal over Joker dat hij in een vat met zuur is gevallen en op die manier aan zijn uiterlijk komt.
Todd Phillips heeft het aangedurfd om het verhaal van Joker opnieuw te vertellen en dan op een rauwe en realistische manier. Het is 1981 en Gotham City is een wetteloze puinhoop. Het vuil stapelt zich op in de straten, bendes zijn de baas in de stad en er is veel armoede. Al bij de eerste shots valt op hoe prachtig dit in beeld is gebracht. Al is het wellicht vreemd om bij zulke troosteloze zaken van prachtig te spreken. Als je de film gezien hebt, zul je begrijpen wat ik bedoel.
Televisie
Ten midden van deze chaos probeert Arthur Fleck (Joaquin Phoenix) zijn hoofd boven water te houden. Hij werkt als clown voor een soort uitzendbureau voor clowns en droomt van een carrière in de stand-up comedy én van een gelukkig leven. Samen met zijn bejaarde moeder woont hij in een vies en oud appartement waar ze de tijd doden met televisie kijken. Vooral de late night show met Murray Franklin (Robert de Niro) is favoriet. Arthur’s grote wens is om ooit te gast te zijn in de show.
Naast de sociale problemen die Arthur heeft, zijn er ook psychische mankementen. Hij heeft vreemde tics, waanbeelden en een te rijke fantasie. Een breed scala aan medicijnen en af en toe wat gesprekken met een hulpverlener moeten hem helpen, maar dat doen ze nauwelijks. Er is dus maar weinig nodig om Arthur in de geestelijke afgrond te laten tuimelen waar hij al heel lang langs balanceert.
Sympathie
Door een combinatie van vervelende omstandigheden en kinderlijke naïviteit biedt die val in de afgrond Arhur de kans om zich van schlemielige clown tot imponerende Joker te ontwikkelen. Als kijker ben je hiervan op imponerende wijze getuige. Het gevaarlijke hierbij is dat je door het geweldige acteerwerk en het knappe script sympathie voelt voor zowel Arthur als de Joker. Zelfs als hij over de schreef gaat. De grenzen tussen goed en slecht zijn plots verdwenen.
Toch weten we allemaal dat Joker eigenlijk een bad guy is. De kans is groot dat je hem kent van bijvoorbeeld de Dark Knight-trilogie van Christoper Nolan of de Batman-films van Tim Burton. Deze Joker is precies dezelfde schurk, maar toch voelt het anders. En om het helemaal verwarrend te maken voert Todd Phillips ook nog bekende personages en verhaallijnen uit de wereld van Batman op.
Mokerslag
Als kijker kun je niets anders dan met open mond dit spektakel over je heen laten komen. Dit is geen superheldenfilm zoals we die de laatste jaren nét iets te vaak hebben gezien. Dit is een rauw psychologische drama met flink wat brute details. Bij mij kwam de film meerdere keren als een mokerslag binnen. Vandaar dat ik in dit stuk niets verklap over het verhaal. Je denkt misschien te weten hoe het min of meer loopt, maar het script kent alsnog vele heftige verrassingen.
Je herkent hierin voor een deel ook de hand van Martin Scorsese die Todd Phillips van een aantal goede adviezen heeft voorzien. Zo doet de film ook regelmatig denken aan klassiekers als bijvoorbeeld Taxi Driver. Er zijn zeker overeenkomsten tussen Travis Bickle en Arthur Fleck te vinden. Ook de rol van De Niro en het gebruik van de muziek van Frank Sinatra zijn typisch Scorsese.
De beste Joker
Wat het allermeest indruk maakt is het acteerwerk van Joaquin Phoenix. Todd Phillips heeft hem weliswaar de perfecte setting gegeven om de rol van Joker goed te spelen, maar wat is Phoenix geweldig in deze film. Als geen ander weet hij een rol neer te zetten waarin zowel te zielige Arthur als de gewelddadige Joker angstaanjagend overtuigend overkomen. En ja, zijn rol is echt beter dan die van Heath Ledger.
Joker is een niet te missen film. Doe jezelf een plezier en ga deze film in de bioscoop zien. Zo snel mogelijk en het liefst in een IMAX-zaal. Daar komt bijvoorbeeld ook de perfecte soundtrack van Hildur Guðnadóttir mooi tot zijn recht.
