Recensie: King Lear van Het Toneel Speelt

King Lear
Foto: Leo van Velzen

King Lear is inmiddels al heel vaak opgevoerd, maar weer wordt de eeuwenoude tragedie op een fantastische vernieuwende manier ten tonele gebracht.

De Amsterdamse toneelgroep Het toneel Speelt weet met een prachtige, tekstgetrouwe vertaling (van Ronald Klamer) onder de regie van Jaap Spijkers het publiek opnieuw mee te slepen in het verhaal over een koning en zijn drie dochters. Het verhaal, zoals de vele tragedies van Shakespeare, komt aan zijn einde wanneer er nog enkel drie overlevenden overblijven om een verwoest koninkrijk te regeren.

De koning van Brittanië (Lear, gespeeld door Mark Rietman) wil zijn koninkrijk verdelen over zijn drie dochters, die elk hun liefde aan hun vader moeten betuigen. De twee oudsten, Goneril en Regan (Marieke de Kleine en Bracha van Doesburgh), proberen met de grootste, liefste woorden hun vader te overtuigen van hun liefde voor hem, terwijl de jongste, Cordelia (Fockeline Ouwerkerk), hem eerlijk vertelt dat zij haar liefde liever aan de man schenkt van wie zij gaat houden. Zij en de graaf van Kent (Dries Smits), die voor haar opkomt, worden verbannen uit het koninkrijk. Terwijl Cordelia met de koning van Frankrijk vertrekt, vermomd Kent zich om bij de koning te kunnen blijven. Als Lear daarna bij zijn dochters en hun echtgenoten Albany en Cornwall (Lykele Muus en Tarikh Janssen) intrekt blijkt hij niet meer gewenst te zijn, ondanks alles dat hij hen gegeven heeft…

en garde
Foto: Leo van Velzen

Intussen is Edmond (Daan Schuurmans), de bastaardzoon van Gloster, bezig zijn vader en halfbroer tegen elkaar op te zetten. Door leugens weet hij zijn halfbroer Edgar (Tijn Docter) tot bedelaar ‘Arme Tom’ te maken en Gloster (Jules Croiset) achter Edgar aan te sturen om hem te vermoorden. Het geluk lijkt Edmond aan de voeten te liggen, maar dat veranderd wanneer hij zich vergrijpt aan de twee oudste zussen.

Terwijl de vaders gek worden, de zussen en bastaardzoon hun macht misbruiken en de trouwe zoon en dochter op zoek gaan naar een manier hun vaders te helpen loopt het helemaal uit de hand. Hoe belangrijk is dat wat je bezit? Wanneer is iets de schuld van de natuur? En hoe, hoe kan je van niets iets maken?

Deze Shakespeare-trouwe bewerking is in een prachtig, modern decor neergezet dat zijn functie goed weet uit te dragen. Het beweegt gedurende de voorstelling mee met de gebeurtenissen in het stuk, zoals wanneer de koning gek wordt en alle bomen over het podium draaien en slingeren.

De nieuwe voorstelling van Het toneel speelt, waarin realiteit en verbeelding door elkaar lopen, geeft een geweldige cast de mogelijkheid King Lear over te dragen zoals Shakespeare zelf dat ooit voor ogen had. Een lange zit, maar dan heb je ook wat.

Tot 10 November 2012 is King Lear door heel Nederland in de theaters te zien.

Recensie: Susanne Boersma