Duurzaamheid in het buitenland, hoe ziet dat er uit? Tijdens een trip door Toscane leer je dat een beter milieu inderdaad begint bij jezelf. Er zijn tal van (huiselijke) tradities waarmee al eeuwen respect voor de natuur wordt betoond. Van sommige gewoontes kunnen we het nodige leren, maar deze regio is bovendien een heerlijke vakantiebestemming. We zouden zeggen: combineer die twee!
Aardwarmte: eeuwenoude energiewinning in Larderello
In de Maremma (Zuid-Toscane) werd voor het eerst geothermische energie op grote schaal gewonnen. De mensheid doet dit al vele eeuwen, maar een grote stap werd gezet in 2012 in het dorpje Larderello. Men produceerde er dat jaar liefst 4800 gigawatt-uur uit de warmte, waarmee een miljoen woningen van groene stroom worden voorzien. Nu zijn dat er nog meer. Geen idee wat energievergelijker in het Italiaans is, maar dat het in diverse portemonnees gescheeld heeft, is duidelijk.
Hergebruiken is een traditie
Duik een Toscaanse kringloopwinkel in en merk dat de prijzen nogal hoog zijn vergeleken met de Nederlandse handel in tweedehands artikelen. Italianen hechten meer waarde aan gebruikte spullen, ze gooien zelden iets weg. Liever bewaren ze dingen die later van pas kunnen komen. Hout kan in de pizzaoven, met puin uit de badkamer wordt de B-weg egaal gemaakt en bij elk landhuis ligt wel een stapel terracotta tegels op een nieuwe bestemming te wachten. Of ze gebroken zijn, maakt daarbij niet zo veel uit.
Eten weggooien is nog net geen misdaad
Wordt het weggooien van eten in Nederland pas in deze eeuw kritisch onder de loep genomen, in Toscane bestaan er eeuwenoude gerechten die uit restjes bestaan. Beroemd zijn de oud-broodsoepen en -salades. Restjes pasta worden de volgende dag opgewarmd en heten dan pasta al forno: pasta uit de oven. Eten weggooien doe je niet, is de opvatting. Op het platteland worden stukjes grond steevast gedeeltelijk ingericht als moestuin, een duurzame en goedkope manier om aan eten te komen. En vlees eten? Dat doen ze wel, maar er is meer respect voor de dieren. De veehouderij is er vele malen minder intensief.
Wat kan er beter?
Er is ook in Toscane genoeg ruimte voor verbetering. Zo is het in Nederland vaak verfoeide stoken van hout nog steeds de gewoonte, maar men woont er niet zo dicht op elkaar. Ook is er nog geen statiegeldsysteem en zie je veel zwerfvuil (vooral plastic verpakkingen) in de berm. Maar dat men over het algemeen in het tempo van en met respect voor de natuur leeft, merk je vanzelf als je er op vakantie bent. Bijvoorbeeld op deze idyllische plek.