Van 5 april tot 10 augustus staat de Duitse stad Düsseldorf in het teken van de Quadriennale. Tijdens dit festival voor beeldende kunst is verschrikkelijk veel moois te zien.
Onze redacteur Marco nam de trein naar Düsseldorf en bekeek een groot deel van de exposities en trok als conclusie dat het voor kunstliefhebbers meer dan de moeite waard is om de Quadriennale te bezoeken. Om zo’n bezoek makkelijk voor je te maken hebben we de hoogtepunten voor je op een rij gezet en sluiten we dit artikel af met wat praktische informatie.
Kandinsky, Malevich, Mondrian – Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen (K20)
Een expositie waar werken te zien zijn van Wassily Kandinsky, Kazimir Malevitsj en Piet Mondriaan is natuurlijk altijd te moeite waard, maar in dit geval is de som hoger dan de delen. In deze expositie staat het gebruik van de kleur wit centraal. Bij alle drie de kunstenaars is wit een heel belangrijke kleur in het werk. Dat zie je in dit geval extra goed omdat zowel de muren als de vloer spierwit zijn. Daardoor valt op dat de kleur wit uit heel veel tinten (of soms lagen) bestaat. Het allermooiste van deze expositie is echter de wijze waarop de schilderijen worden gepresenteerd. Door de opstelling van de panelen waar de kunstwerken aan hangen zie je altijd ook een doek van een van de andere kunstenaars hangen, waardoor ze een soort van dialoog aangaan en je als kijker vanzelf op zoek gaat naar de overeenkomsten en verschillen. Een expositie van topniveau die alleen al de trip naar Düsseldorf waard is. Let op: deze expositie is maar te zien tot 6 juli.
Als je toch bij Kandinsky, Malevich, Mondrian bent dan kun je in het zelfde gebouw meteen een installatie van Olafur Eliasson bekijken. In een enorme, witte ruimte hangen een projector en een dubbele prisma. Deze twee ogenschijnlijk simpele voorwerpen toveren prachtige, bewegende beelden op de muren van de ruimte. Je ziet de zon en de maan, regenbogen, golven en nog veel meer moois. Indrukwekkend.
Art and Alchemie – Museum Kunstpalast
Ook deze expositie is niet alleen goed door de tentoongestelde kunstwerken, maar ook door het briljant bedachte thema. Bij Art and Alchemy draait het om de overeenkomsten tussen alchemisten en kunstenaar. Doordat de mens van nature nieuwsgierig is zijn alchemisten al eeuwen op zoek naar grenzen. Bijvoorbeeld toen ze op zoek gingen naar een recept om goud te maken. Dat is nooit gevonden, maar terloops leerden de alchemisten de natuur wel beter kennen en ontstonden er bijvoorbeeld recepten om goede verf te maken. Zo was de invloed van alchemisten op de kunst altijd aanwezig en is deze er nog steeds. De expositie is onder te verdelen in twee delen. In het eerste deel gaat de mens op zoek naar grenzen. Daarin kun je veel klassieke werken van onder andere Rembrandt en een originele brief van Isaac Newton bekijken. Vergeet in dit deel vooral niet de ‘wonderkamer’ te bezoeken waar onder andere een prachtige sculptuur van Kate MccGwire te zien is.
Het tweede deel van Art and Alchemy draait om moderne kunst waar nog steeds de invloed van de alchemie te zien is. Naast schilderijen van Max Ernst en Sigmar Polke kun je hier kunstwerken en installaties bekijken van Anish Kapoor, Joseph Beuys en Rebecca Horn.
Tomás Saraceno – In Orbit – K21
Dit is avontuurlijke kunst in de meest letterlijke zin. Bovenin het K21 Ständehaus hangt een installatie van kunstenaar Tomás Saraceno. Het mooie is dat bezoekers het kunstwerk in kunnen. Voorzien van speciale schoenen en een overall kun je over drie verdiepingen met netten lopen en klauteren. In sommige delen daarvan kun je 25 meter naar beneden kijken. Mensen met hoogtevrees kunnen ook om de installatie heen lopen.
In Orbit is officieel geen onderdeel van het Quadriennale, maar is wel de moeite van bezoeken waard. Beneden in het museum kun je de expositie Unter der Erde. Von Kafka bis Kippenberger bezoeken. Hier draait alles om ondergrondse kunst. Je kunt er (vaak beklemmend) werk bekijken van Max Ernst, Mike Kelley en Henry Moore.
Pauline M’Barek – The Tangible Border – KIT: Kunst Im Tunnel
Alleen al de locatie is het bezoek aan deze expositie meer dan waard. KIT: Kunst Im Tunnel is een expositieruimte in een niet-gebruikte tunnel langs de oevers van de Rijn. Vanaf de wandelpromenade zie je allereerst alleen een café, maar daarbinnen kun je via een trap een tunnel in. Tijdens de Quadriennale is daar het werk van van kunstenaar Pauline M’Barek te zien. Zij heeft goed gebruikt gemaakt van de ruimte. Onder andere door met tape heel knap een enorme Möbiusband door de tunnel te maken. Langs een muur staan op een spiegelend oppervlak 73 sculpturen met een vorm die bekend voorkomt, maar niet direct te plaatsen is. Het blijken afdrukken van haar handen te zijn waarop ze vanuit haar mond vloeibaar gips heeft gespuugd. Verder zie je in de tunnel ook nog een paar intrigerende video’s van M’Barek.
Smart New World – Kunsthalle Düsseldorf
De titel Smart New World is een verwijzing naar de roman Brave New World. In deze expositie zetten kunstenaars vraagtekens bij onze (online) privacy en rechten. Hoogtepunten zijn een eerbetoon van Kenneth Goldsmith aan internetactivist Aaron Swartz en video van Omer Fast over drones.
Tot slot willen we nog even de expositie over de stad van de toekomst in het Filmmuseum noemen. Daar kun je decors van Metropolis en Blade Runner bekijken en een origineel hoverboard uit Back To The Future. Een etage hoger kun je het Inter Media Art Institute bezoeken waar videokunst is te zien. Bovendien heeft het restaurant van het filmmuseum een erg goede Italiaanse keuken. Ideaal voor een heerlijke lunch.
Ook de moeite waard is Backdoor Fantasies in Kai 10 in de zogenaamde Media Harbour van Düsseldorf. Een goede expositie in de hipste buurt van Düsseldorf.
Düsseldorf ligt dichterbij dan je denkt. Zeker als je in het oosten of zuiden van het land woont, maar ook vanuit de Randstad ben je in iets meer dan 2 uur in deze kunststad. Je kunt de auto nemen, maar ook de trein is de moeite waard. Je reist dan met de ICE, de Duitse hogesnelheidstrein. Kaartjes hiervoor kun je eenvoudig boeken via de Nederlandstalige website van Deutsche Bahn.
Tickets voor de Quadriennale zijn maar €20 voor 1 dag of €30 voor 2 dagen. Daarmee kun je alle exposities bezoeken. De kaarten kun je het makkelijkst online bestellen via de website van de Quadriennale, maar zijn ook bij de kassa’s van alle deelnemende musea te koop.
Wij combineerden het bezoek aan de Quadriennale met een bezoek aan Art Cologne in Keulen en 2 musea in Wuppertal.