Marble Machine: van internethit tot museumstuk

martin molin demonstreert de marble machine in museum speelklok

Ruim 46 miljoen mensen keken het afgelopen jaar naar de Marble Machine van Martin Molin van de band Wintergatan. Dit bijzondere muziekinstrument is vanaf 1 juni te zien in Museum Speelklok te Utrecht.

In dit museum begon namelijk ook het verhaal achter het muziekinstrument. In november 2014 gaf de band Wintergatan een optreden in Utrecht. Omdat bandlid Martin Molin graag gebruik maakt van muziekdoosjes en zelfgebouwde instrumenten, wees iemand hem op museum Speelklok. Als hij toch in Utrecht was moest hij daar zeker een bezoek gaan brengen.

Het bezoek van Martin aan Museum Speelklok was een soort van openbaring. Hij was zo onder de indruk van alle mechanische muziekinstrumenten, dat hij op het idee kwam om zelf iets te groots te gaan bouwen. Dat is uiteindelijk de wereldberoemde Marble Machine geworden. Veel van de technieken die hierin zijn verwerkt, komen rechtstreeks uit het Utrechtse museum. Bijvoorbeeld de grote draaiende drum. Deze is gebaseerd op een carillon in het museum.

Mislukking

Ruim anderhalf jaar werkte Marin Molin aan de Marble Machine. Stukje voor stukje bouwde hij de machine op, op basis van wilde ideeën. Het gevolg was wel dat het eindresultaat eigenlijk een mislukking was. Het was heel moeilijk om het instrument aan de praat te krijgen en te houden. Er was altijd wel een onderdeel dat niet naar behoren werkte. Wat maar weinig mensen weten, is dat de beroemde video op YouTube het resultaat is van 60 dagen aan opnamen. Pas na twee maanden zwoegen was er genoeg materiaal om de video te monteren.

De Marble Machine is daarom officieel met pensioen en heeft zijn laatste rustplaats gevonden in Museum Speelklok, de plek waar alles begon. Vanaf 1 juni tot en met 20 augustus staat het instrument in een eigen tentoonstellingsruimte in het museum. Daar kun je het van dichtbij bewonderen. Als je meegaat met de Muzikale Tour door het museum zal de rondleider een korte muzikale demonstratie geven. Er zijn in de eerste week ook demonstraties door Martin Molin zelf, maar die waren binnen 10 minuten al volgeboekt.

Ingenieurs van Volvo

Wat je ook kunt zien zijn de plannen voor de opvolger: de Marble Machine X. De X heeft Molin geleend van Elon Musk en zijn SpaceX-programma. Deze vernieuwde Marble Machine moet aan het eind van deze zomer al klaar zijn. Dit komt omdat alle onderdelen niet meer met de hand worden gemaakt, maar met een computer. Ook is er nu een team van ingenieurs (onder andere van Volvo) die Marin helpen bij het ontwerp en de bouw. In Museum Speelklok kun je de bouwtekeningen en enkele onderdelen bekijken.

Als de Marble Machine X af is zal Martin Molin deze meenemen op tournee met Wintergatan. Bij het nieuwe ontwerp is ook nagedacht over vervoer. De nieuwe Marble Machine kan uit elkaar gehaald worden en redelijk makkelijk weer worden opgebouwd. Ook is het mogelijk om meerdere composities af te spelen. Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Dan moet je Wintergatan volgen op YouTube.